Recensies
7 januari 2024

Recensie Kerstcircus Enschede “Hans Klok tovert storende factor niet weg”

Voor de derde keer staat Kerstcircus Enschede in het Volkspark aan de rand van het centrum van de Twentse stad. Dit jaar staat onder andere Hans Klok in de voorstelling.

‘Alex de brandweerman’ toont als eerste artiest een vermakelijke circusact op een roterende ladder. Angelika Varga treedt daarna op met een toffe zweepslag-act. Een prettige artiest om te zien en wat ze doet knalt letterlijk en figuurlijk de piste uit. Nadeel: Angelika’s sterke variĂ©tĂ©-act is veel te vroeg in het programma te zien en verdient een andere plek in de show.

De tweede helft start met laserman ‘Aegon’. Geen match om deel twee mee starten. Desondanks is de act op het gebied van laser een bijzonder strakke variant met waanzinnige lasereffecten. Yosvany Rodriquez danst iets later op het lage draad. Een prima act met spectaculaire salto’s op de low wire. Leuk is ook jongleur Rafael Gil die met enthousiasme door zijn act rent.

Klok en Kevinski schitteren

In beide delen schitteren comedian/mimespeler ‘Kevinski’ en Hans Klok met zijn Divas of Magic. Kevinski’s werk komt niet helemaal uit de verf door een aantal regiekeuzes. Maar gezegd moet dat wat hij doet Ă©cht goed is, hij je optimaal meeneemt in zijn spel en je daardoor laat glimlachen.

We zien hem ook aantal keer samen met Hans Klok. Zo is bijvoorbeeld de illusie waarbij Hans het publiek toont hoe de achterkant van een illusie eruitziet (door met de rug naar het publiek en met het gezicht naar de artiesteningang te werken) ontzettend leuk, met ook een geestige rol voor Kevinski.

Het werk van Klok zelf is zoals we van hem gewend zijn: klasse. Verspreid over de voorstelling verzorgt hij twee magic-blokken, geschikt voor in de ronde circuspiste. Daarin zien we voornamelijk illusie-klassiekers, wat helemaal prima is. Alles dat Klok en zijn team toont, ademt: speelplezier, energie, liefde voor het vak en professionaliteit.

Toch raakt het werk van Klok minder doordat het in Enschede kil is en ook Hans’ werk niet sfeervol uitgelicht is. Maar de grote Hans Klok kan tegen Ă©Ă©n storende factor in de voorstelling niets doen.

De spreekstalmeester brengt de voorstelling weinig goeds

Want zelden ging een voorstelling zĂł hard onderuit door de spreekstalmeester. Die rol wordt bij Kerstcircus Enschede uitgevoerd door Rob Govers. Zijn inzet is in Ă©Ă©n woord: gĂȘnant. Het voelt als een snuffelstage in het circus.

Op de tapemuziek van ‘Holly Jolly Christmas’ zingt hij vroeg in de voorstelling een eigen (veelal ter plekke) bedachte tekst op die song. Over de timing zullen we het maar niet hebben


Terwijl Rob hees zijn song zingt, loopt hij door de tent en stopt hij af en toe met zijn gezang. En in die stopmomenten gaat hij het gesprek aan met het publiek: “vinden jullie het nog leuk?!” Detail: de voorstelling was op dit moment nĂ©t vijf minuten bezig. Die vraag kwam zeg maar ongeveer een uur te vroeg.

Daarna hervat hij zijn – ja wat is het? – ‘zangkunsten’ met houtje-touwtje-teksten als: “samen in deze tent, gezellig bij elkaar. Genieten van die mooie show met spanning en soms ook gevaar. Jaaaa
 leuk ja in het circus, ik ben zo blij dat jij er bent!”

Na de pauze volgt er nog een zangblok. Onverstaanbaar onsamenhangend gebrabbel, waar geen touw aan vast te knopen valt. Tot zover het zangdeel.

Maar wat ontzettend hinderlijk is, is dat je door de inzet van een dergelijke presentator het idee krijgt dat de circusartiesten nul komma nul serieus genomen worden.

Zo brengt het ‘Duo IlusiĂłn’ prachtige luchtacrobatiek aan de strapaten. De act werkt niet richting een spectaculair hoogtepunt, maar is wel een hele sterke schakel. Het luchtwerk is sierlijk, technisch aardig en de korte choreografieĂ«n zijn mooi en strak.

De aankondiging van de spreekstalmeester slaat dan vervolgens werkelijk nergens op: “en dan nu even weg van al je zorgen. Gewoon lekker genieten van muziek en dans met het Duo Ilusión!” Muziek en dans? Serieus
 is dít de manier waarop twee ongezekerde LUCHTacrobaten geïntroduceerd worden?

Eenzelfde middelmatige opbouw naar een act herhaalt zich veelvuldig. Het laatste voorbeeld hiervan is die bij de bordenact van Lajos Nagy. In de basis een hele vermakelijke en komische act, waarbij tien borden op stokjes al draaiend in balans worden gehouden.

Een introductie/ een betere opbouw naar die act had Lajos beter laten landen. Als in: dat het publiek tijdens zijn act dan Ă©cht meebeweegt met de vraag ‘gaat dit wel goed, vallen de borden niet van de stokjes en houdt hij ze alle tien tegelijkertijd in balans?’

Komisch wordt dan hilarisch en een tam publiek, beweegt zich dan naar het puntje van de stoel en wordt laaiend enthousiast. Maar dit gebeurde niet. De gedachte ‘waar kijk ik naar?’ overheerste in plaats daarvan. Pas helemaal aan het einde van de act bewoog het publiek qua enthousiasme summier mee.

Spreekstalmeester Rob is vaak onverstaanbaar, heeft een slechte articulatie (waardoor bijvoorbeeld Hans Klok klinkt als ‘Harm Klok’), geeft irrelevante informatie die de lading niet dekt en brabbelt vanaf de zijlijn mee tijdens een aantal acts (zoals bij de roterende ladder van Alex).

Maken of breken

En het gekke is: zodra Hans Klok het woord neemt en een aantal keer praatjes houdt, krijgt de voorstelling meer charme. Klok kan dit Ă©n goed ook. Maar feit is dat Hans twintig procent van het presenterende deel op zich neemt en Rob tachtig procent. De spreekstalmeester kan een voorstelling maken of breken. Bij Kerstcircus Enschede 2023/2024 gebeurt het tweede.

Voor Rob zelf is het ook gewoon sneu. De beste man wil dit misschien graag, maar feit is: de rol van spreekstalmeester is niet voor hem weggelegd. En als toeschouwer is het pijnlijk om die worsteling te zien.

Aan de artiesten ligt het niet

Een laser-, draad- en strapatenact zag het publiek sinds 2019 – exclusief coronajaren – bij alle drie de Kerstcircus Enschede-edities. Alex de brandweerman is er zelfs voor de tweede keer. Programmatisch wordt het dan ook niet verrassend.

Ondanks dat, ligt het dit jaar Ă©cht niet aan de artiesten. Want die presteren eigenlijk allemaal prima en in de basis is elke act okay.

Waar het wel aan ligt, is dat de show niet ‘binnenkomt’. Dat heeft een aantal redenen. Zo is de afstand tussen het publiek in de loges en de artiesten op het gelijkvloerige podium ruim twee meter. De factor ‘intimiteit’ verwatert daardoor.

Het ontbreken van intimiteit en sfeer wordt door de verlichting niet rechtgetrokken. Te vaak is de belichting tamelijk massaal en overheersend wit en geel. Er ontstaan daardoor weinig sfeervolle ‘plaatjes’ die de circuskunsten naar een hoger level tillen.

Daarnaast ontbreekt het aan een zorgvuldige regie en klopt de volgorde van de acts niet. Daar komt bij dat veel acts werken op matige tapemuziek.

En als we even inzoomen op een ander soort tape: in de piste/op het podium liggen stroken rood tapijt, die slordig zijn afgetaped met zwart gaffa-tape. Een gebrek aan finesse. Het is slechts een detail, maar wel een detail waar het publiek twee uur lang tamelijk pontificaal naar kijkt.

Samenvattend: je kunt zeven prima circusartiesten en ‘s werelds beste illusionist samen in een tent zetten. Maar als de prestatie van de artiest niet gedragen Ă©n optimaal gefaciliteerd wordt, komt geen circusartiest bij je binnen. Een volwaardige circusartiest verdient een volwaardig podium. En dat podium is meer dan een mooie circustent en een gezellige foyertent.