Conny Hendriks, passie voor het circusleven

Soms heb ik zo’n heimwee naar het circus

Soms ontdek je op een begrafenis pas hoe waardevol het is om lief en leed met je hele familie te delen. Op de begrafenis van de zeer geliefde circusdirecteur en neef Hans Martens bedachten de aanwezigen dat men elkaar alleen maar zag met droevige gebeurtenissen. Conny Hendriks kwam op het idee om jaarlijks een familie en vriendenbijeenkomst te organiseren, niet ter gelegenheid van weer een begrafenis, maar omdat deze groep mensen een gemeenschappelijke deler heeft, de passie voor circus en circusmensen.

Conny Hendriks is gepassioneerd als ze praat over het circusleven, en geen wonder, ze is geboren en getogen in het circus. “Mijn moeder was Trudy Boltini, een zusje van circusdirecteur Tony Boltini. Zij ontmoette haar man, mijn vader, Tony Hendriks op de kermis”. Grootvader Johan Boltini had een reizend variététheater en mijn moeder trad daarin op samen met zusters, broers, nichtjes en aangetrokken artiesten. Redactie: Al vanaf de 17^e eeuw kon je op de kermis echte grote theaters vinden. Dat was de enige manier waarop toneelgezelschappen als beroepsspeler hun geld konden verdienen. Conny: “Mijn opa had dus zo’n rondreizend theater. Hij was zelfs beroemd als sterke man en er bestonden in die tijd ook liedjes over hem”, vertelt ze met enige trots over deze komaf. Mijn vader zag mijn moeder en was meteen verliefd. Hij kwam uit ’s Hertogenbosch uit een heel gewone familie. Omdat mijn moeder niet weg wilde uit het reizende bestaan, beslotte mijn vader om dan maar met het theater (niet veel later werd het Circus Boltini) mee te gaan, dit tot groot verdriet van zijn ouders”.

Opggegroeid bij Circus Boltini
“Mijn moeder had een acrobatenact, samen met tante Conny (tweelingzus van tante Clemi, moeder van Coty en Joop Teuteberg) en John van Elk (later de beroemde toneelmeester die jarenlang een salto maakte in de voorstelling van Toon Hermans). Mijn vader was zoals het in de circusfamilies gaat een echte allesdoener, van electricien tot spreekstalmeester. Ik ben opgegroeid tussen vreemde talen en wilde dieren. Samen met zussen, nichtjes en neefjes reisden we door heel Nederland. We gingen onder strenge leiding van ome Herman Lijfering, in iedere plaats naar een andere school. Dat was niet even makkelijk omdat de betreffende scholen vaak niet zaten te wachten op een stel circuskinderen, maar ome Herman liet zich niet afschepen, leerplicht was leerplicht”.

Spanje

“In 1968 toen ik 13 jaar was zijn we in Spanje beland, oorspronkelijk voor een maand, in die tijd echt een hele onderneming. Mijn tante had gezorgd voor een mooi contract en daar gingen wij. Het beviel, er was voor mijn familie veel werk en we bleven. Het werd Circo Atlas van de gebroeders Pepe en Manolo Tonetti, een heel beroemd circus in Spanje. De Tonettis waren gevierd in Spanje, nog in de tijd van Franco. Zij waren clowns/cabaretiers, die met een clownsentree van een half uur allerlei politieke en maatschappij kritische thema’s aanboorden, maar altijd met een lach, daaromheen een circusvoorstelling met topartiesten en een lifeorkest van twaalf man. We stonden lang op één plek, dagelijks 2, soms 3 voorstellingen met 3000 man in de tent, het zat altijd vol. We hebben in Spanje bij verschillende circussen gewerkt. Mijn zussen Maria en Jose Hendriks hadden een act op het strakgespannen koord, samen met mijn zussen vormde ik trio Conny, een fietsnummer. Toen mijn broer Peter oud genoeg was werd het Troupe Conny.De laatste jaren kon je onze familie vinden bij het Circo Continental, van de partners Amoros Silvestrini, mijn ouders verzorgden het transport en Maria, Peter en ik verzonnen ieder jaar een andere circusact”.

Varkens in Zweden

“In 1978 zijn we teruggekomen naar Nederland, ik was toen al zwanger van mijn zoon. Het eerste jaar reisden we mee met Alberto Althoff, ook een neefje van mij. Een geweldig spectaculair circusprogramma met grote circusacts, vliegende trapeze, schleuderbred, perche, Argentijnse dansers, alles was aanwezig. Het seizoen erna werkten mijn man Alex de Werk en ik in Zweden bij jeugdvrienden Jimmy, Johnny en Jerry Johansson “Circus Scala”. In Zweden zag je nauwelijks circusacts met dieren, indertijd moesten honden, paarden enz. in quarantaine. Roofdieren kon al niet meer sinds de vijftiger jaren van de vorige eeuw. Lex had een act met een komische ezel en een hond en samen hebben wij varkens getraind in het winterkwartier van Scala. Wij traden hiermee op gedurende het seizoen. Hiermee haalden we alle kranten, in Zweden vond men dit echt bijzonder. Het beviel de Johanssons zo goed dat we het seizoen daarop hetzelfde deden, deze keer met boerderijdieren, geiten, kippen, varkens en een hond. Het jaar daarna traden we op met geiten en kleindieren en ook hiermee hebben we in alle kranten van Zweden gestaan”. Connys ogen glimmen als ze praat over deze tijd.

“Soms heb ik zo’n heimwee naar het circus,

je ziet Nederland van de andere kant als je reist”

Conny is nog lang Company manager geweest bij Martin Hanson waar haar man Alex circustoneelmeester was en de familie Hanson vond voor haar (en zoon Oliver als belichter) de bijpassende baan. Zij was verantwoordelijk voor de artiestengroep in het theater en moest daarbij problemen oplossen, fourage voor de dieren en zorgen dat het theater na afloop weer netjes achter gelaten werd. Conny: “Toptijd voor het reizende theatercircus Martin Hanson en voor ons als circusfamilie. Indertijd had je in de theaters niet zoveel familieproducties als nu. De voorstellingen van toen zaten voor 98% vol. Het was een familieprogramma en dat was voor iedereen leuk, dus kwamen de mensen”.

Geen recht van spreken

“Het doet me soms pijn als ik hoor met hoeveel onbeschoftheid er over circusmensen gepraat wordt. Ze hebben het over circusmensen die leven en werken in het circus, waarbij een klein percentage met dieren werkt. Voor circusmensen met dieren heb ik en heilig respect. Ze werken zich een slag in de rondte, ze zijn altijd als eerste op en gaan als laatste naar bed, hun hele bestaan met en rondom hun dieren. Die mensen hebben het niet zo gemakkelijk. Activisten stuiten me tegen de borst als ze met zoveel minachting praten over deze mensen. Zeker omdat ik weet dat helemaal niemand de moeite heeft genomen om hier in Nederland bij de verschillende circusondernemingen een tijd te gaan werken om te zien wat het werkelijk inhoudt. Naar mijn mening heb je dan geen recht van spreken. Je kunt niet oordelen als je niet deelgenomen hebt. Het heeft meer met een totale minachting voor circusmensen te maken”.

Schelden in de kerk

“Dierenwelzijn heeft er niets mee te maken, in een land waar jaarlijks miljoenen dieren het leven laten voor de consumptie, die voor het grootste deel nog nooit een aaitje of lief woord gehad hebben. En een hond die niet eens los mag lopen, is wat mij betreft schelden in de kerk. Tegenwoordig staat men zover van zijn product in de dierhouderij. Ik zag een tijdje geleden op tv een blije boer, die een geljasje tegen de kou had uitgevonden voor biggetjes die daar in een stal zaten. De moeder zeug zat klem tussen twee hekken en de biggetjes konden niet lekker bij de moeder liggen. Als dat het geval was dan hadden die biggetjes helemaal geen geljasje nodig. Weet je dat er 12 miljoen varkens geslacht worden in Nederland? Beesten die geen leven hebben, en dan is het toch krom dat die 5 tijgers die nog in Nederland leven niet in een kooi zouden mogen verblijven”.

“Het traditioneel circus gaat dood, want zonder dieren is het gewoon variété. Heel veel mensen begrijpen niet dat circusdieren met veel liefde en passie worden getraind”.

Coach en trainster

Tegenwoordig heeft Conny zich toegelegd op de training met honden. Zo tekende ze voor het optreden van honden in de musicals Alleen op de Wereld, Annie, Kruimeltje en Legally Blond. Tegenwoordig weer even een training trapeze en acrobatiek met The Ashton Brothers en staat de Stilt Walk Company op de stoep. En dat is maar een klein voorbeeld van wat deze multifunctionele circusvrouw tegenwoordig onderneemt.

Conny met hond Sandy. Foto Pr.