Afgelopen week werd in Rotterdam de tiende editie van Circusstad Festival georganiseerd. Een jubileumwaardige editie bij uitstek. Met opnieuw een bezoekersrecord: 35.000 bezoekers (vorig jaar 32.450).
In 2023 genoten dus opnieuw meer mensen van circustheater van wereldniveau. Maar liefst 9000 mensen kochten een kaartje voor een betaalde voorstelling, een stijging van twintig procent ten opzichte van 2022. In 2024 keert Circusstad Festival terug. Met ook dan weer een editie van het ‘Circusstad Gala’.
Top 5
Circusweb bezocht een groot aantal voorstellingen en noteert hieronder de Top 5 met – in de optiek van Circusweb – de beste voorstellingen:
5: Compagnie XY: Möbius
Compagnie XY bracht een parel van een voorstelling naar Circusstad Festival. Een grote groep van negentien acrobaten vult het podium met waanzinnige acrobatiek, zonder dat daar ook maar één rekwisiet aan te pas komt.
De voorstellingstekst luidt: ‘als een zwerm vogels. Soms synchroom, maar altijd harmonieus’. En dat is het éxact. De grote groep artiesten die zich rennend over het podium beweegt en strak én sierlijk acrobatisch werk laat zien; het imponeert.
Slechts enkele momenten zijn er kleinere groepen acrobaten op het podium te vinden. Het is voornamelijk de volledige groep die het podium vult.
Twee highlight-poses: twee acrobaten staan op elkaar. De onderste wordt weggehaald en de bovenste artiest blijft – vastgehouden door een collega – staan zoals ze stond, alleen nu met 1,70 meter ruimte onder zich. Richting het einde van de voorstelling zien we ook een ‘exponentiële groeilijn’, gecreëerd door zestien spelers. Waanzinnig.
De voorstelling voelt als een ritmische golfbeweging, die versterkt wordt door krachtige elektronische muziekproducties. Möbius staat garant voor een uur lang een vloeiende choreografie met uitmuntende acrobatisch werk. Lichamen vallen en worden opgetild. Spelers vliegen meters door de lucht. Menselijke torens met twee, drie en vier acrobaten.
Een indrukwekkende groepsdynamiek maakt dat foutjes – te zien vanaf driekwart van de voorstelling – opgaan in de golven van de choreografie.
Suggestie van herhaling
Voor degene die denkt: ‘imponerend, indrukwekkend en waanzinnig… waarom staat deze voorstelling niet op de eerste plaats?’ Dat komt omdat een uur lang Möbius tamelijk monotoon aanvoelt. Los van het feit dat er zeker enkele trucs (bijvoorbeeld de exponentiële lijn) te noteren zijn die boven het geheel uitspringen, is de algehele voorstellingslijn recht en constant. Over het geheel gezien is dát de grote kracht, maar hierdoor ontstaat met vlagen ook de suggestie van herhaling.
4: Sadiq Ali: The Chosen Haram
Voorstelling ‘The Chosen Haram’ was voor het eerst onderdeel van een circusfestival. Sadiq Ali vertelt daarin het verhaal van twee homoseksuele mannen, hun toevallige ontmoeting via een dating app, de hoogte- en dieptepunten van hun relatie en de barrières die ze moeten overwinnen, zowel sociaal als cultureel.
The Chosen Haram start met twee aan Chinese palen vastgebonden artiesten. Sadiq is in glanzend grijs folie vastgebonden en bevrijdt zich, als een ‘coming out’. Wat daarna te zien is, is een indrukwekkend en heftig theaterstuk met acrobatiek aan de Chinese paal als schakel in een strijdlustig gevecht tussen geloof, genot en liefde.
De twee performers daten met elkaar. Sadiq vindt de toenadering van zijn tegenspeler in het begin eng. Maar na een voorzichtige aftasting storten ze zich in een heftig avontuur vol ontdekkingen.
Sadiq knielt en bidt op het gebedskleed, om na zijn zonden terug te keren naar het geloof. Maar vervolgens dompelen de twee artiesten zich toch weer onder in de liefde, het genot en verboden middelen. De verleiding is groot, maar kent een fatale afloop…
De tedere kant en het gevecht tussen onzekerheid en genieten zijn prachtig verpakt. Én het theatrale voorstellingsconcept – waarbij circusdisciplines een verhaal kracht bij zetten – creëert een voorstelling waarbij je beladen de zaal verlaat.
3: Be Flat: Double You
De heren van ‘Be Flat’ maakten de afgelopen jaren furore als freerunners en straattheaterartiesten bij vele evenementen en festivals. Die ‘urban roots’ worden perfect verweven in ‘Double You’, waarbij in het eerste voorstellingsdeel een groot doek tussen beide publiekskanten hangt.
Hierdoor vraag je je als publiek zijnde continu af:
– ‘Wat zien de mensen aan de andere kant van het doek?’
– ‘Zien ze hetzelfde als ik?’
– ‘Oh wacht… aan de reactie aan die kant van het doek te horen, had ik beter daar kunnen gaan zitten?’
– (Een paar minuten later wanneer het stiller is aan de andere kant van het doek maar wanneer er aan ‘jouw kant’ van het doek reuring is, besef je je) ‘ik heb – geloof ik – toch de juiste kant gekozen’.
Na de eerste voorstellingshelft vallen de barrières (het doek) weg, ziet het publiek elkaar en smelt een variëteit aan circustheaterdisciplines samen. Acrobatiek, muzikaliteit en stunts vliegen je om de oren. Er wordt klarinet gespeeld vanaf de top van de Chinese mast, de staalkabel tussen de twee Chinese masten wordt zonder zekering bewandeld (terwijl een andere artiest daarboven in het geraamte van de tent klautert) en een muzikaal einde vol groepsritmes sluit Double You af.
Menselijke percussie
Een absoluut spektakelstuk zit in het eerste deel (mét doek tussen de twee publiekskanten) van de Be Flat-voorstelling. En dat is: de menselijke percussie met drie van de vijf spelers. Hierbij slaan drie heren op elkaars lichamen verschillende ritmes. Dat begint liefelijk en grappig. Het eindigt in een hard en indrukwekkend percussiegeweld. Als artiest Tars van Der Vaerent zich omdraait, ziet het publiek hoé intens dit ritmespel was. Zijn rug zit onder de blauwe plekken, striemen en bloedplekjes. Bizar! En dan is er tóch heel even het moment waarop je denkt: ‘dit heb ik maar mooi gezien en het publiek aan de andere kant van het doek níet…’
2: Tall Tales Company: Square 10
Applaus voor het werk van deze Rotterdammers! ‘Tall Tales Company’ zet een waardevol werk neer, dat qua sfeer en prestatie in één woord krachtig samen te vatten is: sereen. Circusweb schreef een uitgebreide recensie, die je hier leest.
1: Siegfried & Joy: Las Vegas in Rotterdam
Vijf dagen. Vijftien shows. Vijftien keer: uitverkocht. En dat alles met een voorstelling vol belabberd slechte trucs. En laat dat nou nét de grap zijn. In de ‘Opticum-tent’ bezoek je met circa 150 mensen een voorstelling vol humor, tempo en verrassing.
Circusstad Festival deelt met Siegfried & Joy een fantastische traktatie uit. De twee Duitse artiesten weten het publiek perfect te bespelen. Dat begint al wanneer je de tent binnenkomt.
Met de allesomvattende zin ‘All the way from Las Vegas (in Germany)’ introduceren ze zichzelf. Wat volgt zijn magische trucs – die vaak overduidelijk níet magisch zijn – en magic die oprecht knap en leuk is.
Vaart!
‘Alleen slechte illusionisten doen deze truc. Dus… wij doen hem ook’. Het is een van de quotes die omschrijft hoe Siegfried & Joy zichzelf zien. De komische magiërs hebben schijt aan ‘hoe het heurt’. Met een bak aan zelfspot en eindeloos veel publieksinteractie (die geen seconde verveelt) vlieg je door hun half uur durende spektakel.
Hun optreden op zondagavond 7 mei bij ‘Renze’ (RTL4) deed nog meer beseffen waarom Siegfried & Joy’s voorstelling in Rotterdam nou zo goed was. Het kwam namelijk op televisie voor geen meter over. En in het kleine circustentje – waarbij het publiek samen lachte, genoot en de karikaturen leerde kennen – was dat keihard wél het geval.
Maar waren Siegfried & Joy dan niet ‘te volks’ en minder artistiek dan de rest van de programmering? Al zoú het zo zijn: wat maakt het uit? Juist dat (én al het moois dat Circusstad bood) maakt circus divers en het ‘programmeerlef’ van Circusstad Festival ontzettend sterk.
Op naar de elfde editie. Elf. Gekkengetal: dat belooft wat!
_____
Foto’s: Redactie Circusweb en Jona Harnischmacher
