“Het indringende werk van Viktoriia Dziuba creëert Wereldkerstcircus 2.0-momenten”
De 37ste editie van het Wereldkerstcircus Carré startte woensdagavond 20 december 2023. Tot en met 7 januari 2024 geniet het publiek in het circuspaleis aan de Amstel van een voorstelling die van absolute wereldklasse is.
De ‘grand opening’ van de voorstelling brengt de nodige twijfels van die wereldklasse. De choreografie is rommelig, artiesten ogen her en der tamelijk zoutzakkerig en het bruist niet. Gaat dit het niveau zijn? Geruststellend antwoord: nee. Zéker niet zelfs.
Olga Boiko krijgt de taak om de valse start recht te trekken. De Oekraïense acrobate doet dat prima. Aan de luchthoepel laat ze een prachtige openingsact zien die het niveau letterlijk en figuurlijk omhoogtilt. Zonder zekering hangt ze met één voet aan de hoepel, die hoog boven de grond hangt. Het publiek laat de eerste ‘oeeeh’ door Carré klinken.
Filmisch orkest
Na een tam blokje van clown Bello Nock (daarover later meer) is het de beurt aan het ‘Duo Solys’. Vanaf hier ontstaat er stabiliteit in het niveau van de voorstelling. In de act van de hand-to-hand-acrobaten is de vrouwelijke helft Tatiana de belangrijkste krachtpatser. Haar kracht is intens. Dat is onder andere zichtbaar bij de truc waarbij een Eiffeltoren-vormige constructie rust op Tatiana’s lichaam en haar partner Hector op zijn hoofd balanceert op de top van de toren. Het orkest is bij de act ontzettend sterk. Filmisch bijna. Artiesten, licht en geluid vormen een harmonie.
Het is dan ook jammer dat in de eerste programmahelft de inzet van het orkest zich beperkt tot de begeleiding van Duo Solys en een clownsblok. Terwijl er – luisterend naar de tapemuziek van bijvoorbeeld de artiesten van het trio ‘The Crows’ – vaak prima een vertaling naar livemuziek mogelijk is.
Overigens is de Russiche barre-act van ‘The Crows’ waanzinnig. Met gemak voert flyer Naïka Aymon de drievoudige salto uit op de fiberstang. Met haar uitstraling en enthousiasme verspreidt ze kleur. En dat is in elke circusvoorstelling welkom!
Variété pur sang
Een van de highlights in het eerste voorstellingdeel is de act van illusionist Sergii Stupakov. Variété pur sang, maar het boeken van Stupakov is een verstandige keuze. Zijn kaarttrucs verdrinken een beetje in de grootheid van Carré. Met het restant vermaakt én overtuigt de illusionist.
Zo trekt Sergii vroeg in zijn act zijn handschoenen uit en frommelt ze samen. In een oogwenk worden de verfrommelde handschoenen een duif. Aan het einde van zijn act herhaalt hij dit met kleurrijke doeken. Die tovert hij om tot twee prachtige ara’s, die vervolgens door de zaal vliegen. Magisch!
Russin Maria Sarach creëert vlotte theatrale momenten in haar handbalans-act in Mondriaan-stijl. Sarach zet een leuk karakter neer. Middels ‘tekstballonbordjes’ (met daarop teksten als: ‘WOW!’, ‘OMG’ en ‘LOL’) communiceert ze met het publiek en geeft daarmee haar poses een speelse betekenis.
Poëtische paarden
Bij de vorige editie van het Wereldkerstcircus bracht de familie Richter met hun paarden absoluut spektakel in de piste. Dit jaar begeeft het paardenwerk zich meer richting het sierlijke en het poëtische. Alex Giona – die zich op blote voeten door het pistezand beweegt – laat zijn witte Wallachen, Arabieren én twee Friesen één voor één en in duo’s paardenballet dansen. Aan het einde van de act walsen de zeven dieren samen door het zand.
Aan de ene kant is de act prachtig en sereen; erg prettig op dit moment van de voorstelling. Aan de andere kant duurt het nummer lang en maakt het dat op een gegeven moment een tikkel saai. Daarnaast probeert Giona door zijn manier van werken één te zijn met het paard. Dat lukt niet. Daarvoor richt hij de aandacht te veel op zichzelf.
Bello Nock deelt vervolgens kerstcadeaus uit aan de balletdames, terwijl witclown Yann Rossi op de saxofoon meespeelt met tapemuziek van ‘Puttin’ On The Ritz’. En zo beweegt het spektakel zich richting de pauze.
De clowns
Voordat de tweede helft besproken wordt: een terugkijk op het clownswerk. Dat is dit jaar in handen van Bello Nock. Feitelijk laat Bello niets nieuws zien ten opzichte van wat hij tijdens eerdere Wereldkerstcircus-contracten toonde. Desondanks is hij een vlotte vertoning en het Carré-publiek omarmt het werk van deze komische stuntheld.
Kijkend naar het stuntende deel: het rad des doods dat hij samen met zijn dochter uitvoert, is van ongekende klasse.
Eveneens is het mooi dat de producenten in hun programmeringskeuze ook symbolen uit het klassieke circus in ere houden. Dat gebeurt dit jaar met witclown Yann Rossi. Hij betovert Carré met zijn charmante uitstraling en schitterende kostuums. Hij is een multi-instrumentalist die in de voorstelling onder andere xylofoon, saxofoon, trompet en bandoneon speelt.
De rasartiest ademt pure nostalgie. Maar Rossi’s werk landt niet helemaal: zijn rol in het geheel is door regiekeuzes onduidelijk. Wat eveneens jammer is, is dat tapemuziek vaak Yanns muziekspel begeleidt. Daarbij is Rossi’s muzikale timing af en toe niet juist. Het verzwakt het effect van deze unieke witclown. En dat terwijl er tien muzikanten in de orkestbak zitten. Het orkest had – in samenspel met Yann Rossi – kunnen meebewegen met zijn muziekspel. En dat had zijn inzet sterker gemaakt.
Trapezewerkers die je intens blij laten kijken naar hun vliegwerk
En dan door met de fantastische tweede helft die vliegend wordt gestart met de ‘Flying Caballero’s’. Een jonge trapezewerkers-club die aanstekelijke energie in Carré laat landen. Alles klopt; het vakmanschap van een nieuwe generatie circusartiesten, de livemuziek en een geslaagde viervoudige salto. Twee keer gaat de viervoudige salto tijdens de première mis. Maar dat weet spreekstalmeester Fred Butter improviserend en grappig op te vangen.
Toch weet Fred ook dit jaar niet te overtuigen. De voor hem geschreven teksten leest hij met horten en stoten van zijn kaartjes af. Er is geen variatie in zijn woordgebruik: eindeloos vaak klinkt er verspreid over de avond ‘hooggeëerd publiek’ en ‘piste vrij’. En dat wordt gedurende de voorstelling écht storend. Net als het feit dat na een fenomenale act als die van Viktor Kee de energie van diens imposante act niet even tien seconden kan landen.
Maar… bij de mislukte viervoudige salto-pogingen van The Caballero’s gebeurt er iets dus bijzonders. Fred improviseert. En dat doet hij grappig, sympathiek en op het juiste ogenblik. Het is hét moment waarop je als toeschouwer denkt: “Fred, gooi die tekstkaartjes met eindeloos veel informatie alsjeblieft weg. Je kent de belangrijkste details en nu is het aan jou om de toeschouwer op vlotte wijze mee te nemen door een topvoorstelling. Jij kunt dit.”
Fred en het ballet zijn in grote lijnen de twee zwakke factoren in de voorstelling. De choreografieën van de zes danseressen zijn truttig, de kostumering is het net niet en de inzet van de danseressen is een ontzettende stijlbreuk met de klasse van de overige vrouwelijke artiesten van het Wereldkerstcircus 2023/2024.
Viktoriia Dziuba: de absolute highlight
Een van de ‘powervrouwen’ is Viktoriia Dziuba. Zij laat een ongelofelijke indruk achter. Door een huidkleurig kostuum dat strak om haar lichaam zit, lijkt het alsof ze naakt in de piste staat. Niet vulgair, maar krachtig en stijlvol. De handstandacrobate vormt met haar lichaam bizarre poses; van kaarsrechte lijnen tot een kronkelende vormen. Haar technisch uitmuntende werk, haar doordringende blikken, de bijna ‘enge’ muziek en de fenomenale belichting. Viktoriia’s werk gaat door merg en been. Wereldkerstcircus 2.0. en oh oh… wat zit haar act ijzersterk in elkaar.
Deze ‘zwaardere act’ wordt afgewisseld door een stuk spectaculair klassiek circus. Het ‘Duo Stauberti’ presenteert namelijk een bijzonder perche-nummer. Het spektakelstuk is daarbij dat Dimitri op een eenwieler fietst, terwijl hij een metershoge mast op zijn hoofd in balans houdt. En bovenop die mast maakt zijn partner Nancy een handstand. Het orkest begeleidt dit unieke nummer met prachtige partijen van de elektrische gitaar en fancy melodieën van de blazerssectie.
Het gedroomde slotstuk
De act van de eerdergenoemde jongleur Viktor Kee is van een ongekende klasse. Als een buitenaards ogend wezen presenteert hij een buitenaards goede circusact, waarbij jongleerballen alle kanten opvliegen. Iedere seconde ademt Kee’s werk theatraliteit. En iedere seconde ben je benieuwd naar wat er nog meer komen gaat. Het slot van zijn act met een lichtgevende bal en de fade-out naar het donker was het gedroomde einde van de voorstelling.
Regie-technisch is de overschakeling naar het rad des doods van Bello Nock en zijn dochter dan ook wat ongelukkig, los van dat deze slot-act een topper is.
Minder artiesten, groter effect
Voor Carré-begrippen staan er tijdens de finale in de piste minder artiesten dan tijdens eerdere edities. Maar dat valt eigenlijk alleen op doordat de ruimte in de piste tijdens de finale-choreografie niet effectief benut wordt.
Acts met grote groepen ontbreken. Maar de nieuwe lijn van het Wereldkerstcircus is betekenisvoller dan dat gemis. Met Viktor Kee, Viktoriia Dziuba, Maria Sarach en Sergii Stupakov zien we dat het Wereldkerstcircus aandacht besteedt aan het theatrale (zonder afbreuk te doen aan de technische kwaliteit). De mix tussen die vernieuwing én het traditionele misstaat het Wereldkerstcircus Carré niet. Het laat het publiek waardevolle circusmomenten beleven in een onvergetelijke voorstelling.
Ontdek hier alles over het Wereldkerstcircus Carré 2023/2024.
