‘Mister Kerstcircus Ahoy’ gaat genieten van pensioen. Vijf vragen aan Fernand Banning

Fernand Banning stopt ermee. Het doek voor Kerstcircus Ahoy is gevallen, want Banning gaat genieten van een welverdiend pensioen.

Circusweb sprak hem op een van de laatste dagen van 2023. Terwijl het publiek van de eerste voorstelling de zaal verlaat en niet veel later het publiek van de tweede voorstelling zoekt naar hun zitplekken, blikken we met Fernand aan de hand van vijf vragen terug op een traditie die 51 edities een groot publiek wist te boeien.

1- Wat zijn de mooiste herinneringen?

“Er zijn zo ontzettend veel mooie herinneringen, ik zou er een boek over kunnen schrijven. Artiesten en crew werken in een korte tijd intens samen en dat brengt altijd weer mooie momenten met zich mee.

De band met Ahoy zelf is ook waardevol. In Ahoy staan grote producties als popconcerten of beurzen. Dat zijn geen ‘eigen producties’, maar het Kerstcircus is dat wél. Feitelijk realiseerde ik jaarlijks het Kerstcircus in opdracht van Ahoy. We kregen jarenlang in december de sleutel van het pand. Van de opbouw tot de repetities, de shows en de afbouw: negentien dagen van het jaar mochten we een intense vrijheid ervaren. En dat alles is opgebouwd door vertrouwen.

Eveneens kijk ik tevreden terug op de band met het Rotterdamse publiek. Ik heb ervaring met grote tours van grote circussen. Daardoor weet ik dat elke provincie en elke stad anders is en mensen overal anders op voorstellingselementen reageren.

Bij Kerstcircus Ahoy hebben we te maken met een traditiepubliek. Een familiepubliek bestaande uit jongeren, ouderen en tussengeneraties beslissen in de familiekring wat ze gaan doen in de kerstperiode. Aan het Kerstcircus de taak om dit publiek ieder jaar met wat nieuws te boeien.

De Rotterdamse mentaliteit ken ik inmiddels door en door. De enquêtes die we jaarlijks houden onder het publiek spelen daar ook een rol bij. Daardoor weet ik wat gewaardeerd wordt. Zo wordt ‘Don Christian’ (clown Christian Hofer, red.) altijd goed ontvangen. Daarom kon het niet anders dan dat hij er bij de laatste editie ook bij was.

Voor het Rotterdamse publiek geldt: ‘we vinden het goed of niet goed en we vinden het mooi of niet mooi’. Een tussenweg is er niet”.

2- Zijn er ook dieptepunten?

“Om eerlijk te zijn: nee. We hebben bij Kerstcircus Ahoy nooit nare dingen meegemaakt. De Coronaperiode was wél pijnlijk. Vooral het eerste jaar. Vanuit de overheid mochten dergelijke grootschalige evenementen echt niet meer. We hebben toen alles moeten cancelen en ik belde alle artiesten en crewleden persoonlijk om erover te praten.

Twee hele dagen had ik ervoor nodig. En dat was niet makkelijk, omdat er allerlei verschillende emoties langskwamen.

Het schetst ook het beeld van hoe we met Kerstcircus Ahoy werkten. Want los van dat je samenwerkt, ontstaan er ook vriendschappen. Iedereen is er voor iedereen. En iedereen helpt iedereen. En dat is ook goed, want een prettige sfeer achter de schermen straalt door naar een prettige sfeer vóór de schermen”.

3- Nederland kent een groot en groeiend aantal kerstcircussen. Maar wat maakte Kerstcircus Ahoy nou zo uniek?

“Ik kan niet praten over het niveau van de programma’s bij de verschillende kerstcircussen. Het Wereldkerscircus in Carré is natuurlijk super. En het Kerstwintercircus in het Parktheater in Eindhoven bestaat ook al lang. Dat die twee nog steeds draaien, toont aan dat het een sterke formule is.

Bij Kerstcircus Ahoy was dat ook het geval. Samen met Carré en het Eindhovense Kerstwintercircus vormen wij de drie organisaties die decennia geleden de ‘kerstcircus-pioniers’ waren. We ontvangen niet voor niks een groot bezoekersaantal.

Het unieke bij Kerstcircus Ahoy is dat een kale hal omgetoverd wordt tot een sfeervol theater. Daarnaast betekent een goed circusproduct voor mij: een topvoorstelling met een goed orkest en goede belichting. Ontbreekt er één element? Dan is het voor mij geen circus.

En ik weet dat het publiek de Kerstcircus Ahoy-formule waardeert. Het is ontzettend bijzonder welke reacties ik mocht ontvangen op het nieuws omtrent het einde van de traditie.

Van de Telegraaf tot het RTL Nieuws: de landelijke media berichtten er volop over. Ook de reacties van het publiek waren intens. Ik heb huilende bezoekers aan de telefoon gehad. En ik ontving stapels met emotionele brieven en een mailbox vol mooie berichten.

Daar zitten prachtige en warme verhalen bij. Zoals die van een mevrouw die me een brief stuurde. Ze schreef dat ze het financieel al jaren zwaar heeft. In haar huis staat een spaarpotje, waar ze maandelijks een klein bedrag in stopt. Met dat bedrag koopt ze elk jaar kaartjes voor Kerstcircus Ahoy om samen met haar kinderen eens per jaar écht te kunnen genieten”.

En dit blijkt slechts een van de vele voorbeelden te zijn. Ook tijdens het interview met Banning wordt hij continu onderbroken door bezoekers. En dat is helemaal begrijpelijk.

De telefoon gaat eveneens frequent. Aan de andere kant van de lijn: mensen die op een of andere manier Fernands telefoonnummer hebben gekregen en met hem kort terugblikken op 51 jaar circus in Ahoy. En circusbezoekers in de zaal lopen na de voorstelling eventjes naar ‘Mister Kerstcircus Ahoy’ om hem hartelijk te bedanken voor de jarenlange kwaliteit.

Zo is Fernand een minuut of vijf in gesprek met een oudere man, wanneer beide heren zich enkele minuten later omdraaien. Banning: “kijk, deze meneer is ook een goed voorbeeld van wat ik net vertelde. Hij woont nu 45 jaar in Rotterdam en bezocht 45 jaar geleden voor het eerst met zijn vriendin het circus. Daarna was hij bij alle daaropvolgende edities. Nu is hij hier voor de laatste keer en samen met zijn kleinkinderen”.

4- De agenda zal een stuk leger worden. Hoe gaat de tijd ingevuld worden?

“Ik ga lekker genieten. Mijn leven lang hebben mijn vrouw Elisabeth en ik veel gereisd. Daar gaan we mee door, maar nu in de privésfeer.

In het verleden organiseerde ik tours van grote internationale circussen, die ik naar Nederland haalde. Van het Duitse Circus Krone tot het Deense Circus Arena. Van grootse voorstellingen over het Friese Paard tot een speelperiode van het Franse Cirque Alexis Gruss in de Efteling.

De laatste jaren lag de focus op uitsluitend Kerstcircus Ahoy. En het werk daarvoor deed ik in de basis helemaal alleen. Er was geen kantoor met een blik aan personeel. Vergunningen aanvragen, het regelen van visazaken en het boeken van hotelkamers. Het zijn slechts enkele elementen die ik alleen regel. Een enorme voorbereiding, waar mijn vrouw altijd hard aan meewerkte.

Nu valt dat die grote taak weg. Er liggen veel reisuitnodigingen van vrienden in het buitenland. En daar kijk ik naar uit!”

5- Wat hoop je achter te laten in het Nederlandse circusveld?

“Een moeilijke vraag. Ik heb altijd gestreefd naar absolute kwaliteit. En ik hoop dat de kwaliteit van circus in Nederland overeind blijft.

Ik produceerde veel producties in Nederland en ik gaf advies aan een lange lijst van circussen, waarbij ik aan een groot deel geen ruchtbaarheid gaf.

In Ahoy ontvingen we tijdens het Kerstcircus dagelijks zesduizend bezoekers. Maar dat is van toepassing op een korte periode en het is een traditie.

Tours van grote circussen zie ik in Nederland niet meer zitten. De zomers zijn lastig en spelen is eigenlijk alleen op vrijdag, zaterdag en zondag mogelijk. En met de kosten van vandaag de dag is dat niet rendabel.

Maar ik trek me volledig terug. Aan alles komt een einde: daar moet ik realistisch in zijn”.