19 juli 2020

CIRCUS THEATER ‘ARENA’

Naast ‘Circus Carre’ heeft er in Amsterdam nog een circusgebouw gestaan: ‘Arena’. Het stond tegenover de brandweerkazerne aan de huidige Hobbemakade. Er werden naast circusvoorstellingen ook sportwedstrijden en muziekvoorstellingen gehouden. Het was ook het eerste gebouw waar in Amsterdam filmvoorstellingen waren te zien. Het geheel houten gebouw heeft er slechts vijf jaar gestaan, van 1895 tot 1900.

Circus Arena

Bij het ter beschikking stellen van de museumterreinen voor tentoonstellingen en sportevenementen werd een grondstuk van zo’n 4000m2 uitgespaard voor een iets permanenter gebouw. In januari 1895 werd het voor vijf jaar verhuurd aan Maatschappij Arena, die er een circusgebouw op wilde zetten. Het stond op de hoek van de Ruysdaelkade (nu: Hobbemakade) en Honthorststraat en lag met de rug tegen de opslagloodsen van de Waskaarsenfabriek aan.

Het gebouw kreeg inderdaad een zeer tijdelijk karakter en was helemaal van hout opgetrokken. Hier waren optredens te zien van circus Schumann in 1895 en 1897 en circus Renz in 1896 en 1898. Na afloop van de huurperiode werd het gebouw weer afgebroken. De capaciteit was verre van volgeboekt met de circusvoorstellingen en er werd uitgezien naar andere voorstellingen. In het ronde gebouw uit 1895 vonden veel volksconcerten plaats, maar als circus was het een flop.

Groter succes hadden de ‘dubbeltjesconcerten, die elke zondagmiddag gegeven werden. Voor heel wat Amsterdammers vormden de prijzen van het Concertgebouw een veel te hoge drempel. Voor hen waren er ‘dubbeltjes-concerten’, die de commissie voor de Volksconcerten in 1897 in het circusgebouw Arena aan de Boerenwetering op zondagmiddag organiseerde.

De akoestiek was voortreffelijk en er konden 3000 bezoekers een plaats vinden. De eerste uitvoering werd in januari 1897 gegeven door een gelegenheidsorkest o.l.v. Godfried Mann maar later trok het succes ook reguliere orkesten aan. Aan de uitvaardiging van voorschriften voor het publiek valt te lezen wat voor gezellige boel zo’n concert aanvankelijk was. Eerst werd het roken in de zaal verboden, toen het nuttigen van meegebrachte versnaperingen en drank en tenslotte het meebrengen van zuigelingen en kleuters.

Donderdag 13 september 1900 Op de Ruysdaelkade tegenover de Jacob van Campenstraat begint de sloop van Circus Arena. Na de afbraak van circus Arena in 1900 verplaatsten de concerten zich naar het Paleis voor Volksvlijt.

Arena betekenis.

Het woord arena is Latijn voor zandvloer. In de historische arena’s in de tijd van het Romeinse Rijk was zand ook wat er in een arena werd gebruikt.

Met dank aan Rob Donkers voor de tip !