De Vlaamse regering trekt de komende vijf jaar jaarlijks zes miljoen euro uit voor de circussector. Een stijging van één miljoen euro ten opzichte van de vorige periode.
In een cultuurklimaat waarin veel sectoren klappen krijgen, is dat een opmerkelijke extra investering. Toch overheerst binnen de circuswereld niet alleen opluchting, maar ook grote teleurstelling.
Nieuwe gezelschappen krijgen steun – anderen vallen uit de boot
Twee gezelschappen ontvangen voor het eerst een meerjarige, structurele subsidie:
- Collectif Malunés, bekend om modern circustheater in een klassieke tent,
- Grensgeval, dat circus creëert voor kinderen vanaf vier jaar.
Zij voegen zich bij Circus Ronaldo, Side-show en Rode Boom, de drie gezelschappen die al sinds 2019 structureel ondersteund worden en hun subsidie behouden.
Ook bij de circusateliers en werkplaatsen vallen nieuwe toekenningen te noteren:
- ’t Sirk (Mol)
- Sarakasi (Lebbeke en Dendermonde)
- Ell Circo D’ell Fuego (Antwerpen)
“De sector groeit, maar de middelen groeien niet mee”
Ondanks deze investeringen klinkt er opvallend weinig gejuich.
“We zijn dankbaar dat de minister investeert en niet bespaart,” zegt Noemie De Clercq, directeur van Circuscentrum. “Maar de sector is in volle ontwikkeling en die groeispurt wordt tegengehouden. Circuskunst wordt nog te weinig ernstig genomen, zeker als je de financiële verhoudingen met theater en dans bekijkt.”
Vier gerenommeerde gezelschappen met sterke recensies en internationale tournees vielen volledig buiten de boot, ondanks positieve adviezen:
- Circumstances (Piet Van Dycke)
- There There Company
- Movedbymatter (Kasper Vandenberghe)
- Sprookjes Enzo
“Wat kunnen we nog meer doen?”
Bij de gezelschappen heerst frustratie.
“We kregen een positief advies, maar een negatieve beslissing. Dat is zuur,” zegt Kasper Vandenberghe (Movedbymatter).
Hij wijst op het criterium ‘profilering en uitstraling’ als beslissende factor, maar dat voelt wrang:
“Met Mystica stonden we dit jaar in Het Theaterfestival, speelden we op RomaEuropa en waren we deel van een Vlaams netwerkevenement daar. Wat kunnen we dan nog meer doen?”
Inflatie vreet budget op
Ook voor de organisaties die wél middelen krijgen, is feestvieren lastig. Door inflatie en stijgende loonkosten kunnen zij met hetzelfde bedrag 17 procent minder doen dan vijf jaar geleden. Nieuwe gezelschappen krijgen bovendien minder dan nodig om professioneel te werken.
“Ook zij zitten dus in de problemen,” aldus Vandenberghe.
Onzekere toekomst
De gezelschappen die geen structurele middelen kregen, moeten opnieuw mikken op projectsubsidies. Het is onduidelijk hoeveel budget daar beschikbaar zal zijn. Dat zorgt voor onzekerheid en vertraagt de ontwikkeling van makers die de afgelopen jaren juist internationaal doorbraken.
Wat blijft is een sector die groeit in ambitie, kwaliteit en internationale zichtbaarheid maar die zich afvraagt of het beleid dat tempo wel wil of kan volgen.