Op weg naar de kermis in Nieuwegein zie ik van verre een Booster achter de huizen torenen, een angstaanjagende kermisattractie en wat kicken de kermisbezoekers soms op angst! Een mooie sensatie, daar komen ze voor. Op de kermis heel nostalgisch minstens 10 topveertig hits door elkaar. Niks veranderd dus sinds mijn jeugd. Een kakofonie aan geluiden, cultureel erfgoed, van ouder op kind doorgegeven.
Gera de Leeuw hoofdfoto: Frank Veldkamp, Kermiscarrousel
De behoorlijk afgeslankte René Duursma hoort het waarschijnlijk al niet eens meer, desondanks kiest hij voor een rustiger plek om te praten over de afgelopen jaren en zijn toekomstvisie op het circus. Hoe zijn passie voor kermis langzamerhand ook uitbreidde tot een passie voor het circus.
René Duursma krijgt het zakendoen met de paplepel ingegoten als een telg uit een ondernemersgeslacht. Zijn vader is actief in de horecagroothandel, horecapanden, speelautomaten. Als 8-jarig joch komt hij in aanraking met de kermis. Via kennissen van zijn vader en moeder. René begint op die leeftijd spontaan mee te helpen. Brandweerman is direct geen optie meer, helemaal verslingerd aan de kermis, daar wil hij later wat mee doen. En dat laat niet al te lang op zich wachten. Het onderwijs lokt niet, dus staat René op 15-jarige leeftijd al met zijn eigen eerste attractie (grijpkraantjes) op vele kermissen.
Polyp, foto: pr Duursma
Het gaat goed met de business en vier jaar later koopt hij een Polyp beter bekend bij het publiek als Octopus…
Kermisorganisatie
René blijkt een ondernemer met visie. Op het moment dat bij de gemeenten de kerntakendiscussie op gang komt (moet een gemeente bijvoorbeeld nog wel zelf vuilnis ophalen en uitbesteden, kermissen en markten organiseren of uitbesteden) bedenkt René, (19) dat het wel wat voor hem is om zelf een kermis te organiseren en die eerste keer smaakt naar meer.
De overname door René van de organisatie van kermissen zagen de gemeenten zelf ook wel zitten. “Omdat gemeenten hechten aan transparantie nam ik al snel afscheid van zelf op de kermis staan met attracties”.
Het was een goede keus, want zijn bedrijf groeide in 25 jaar tijd uit tot de Duursma Groep, met het organiseren van heel wat toonaangevende kermissen en evenementen (ijsbaanevenementen) en facilitaire dienstverlening.
Circus Herman Renz
De vrouw en dochters van René komen graag bij Circus Herman Renz en raken min of meer bevriend met Milko.
René: “Samen met Adri Lammers bezocht Milko mij eens om te polsen of ik iets kon betekenen voor het circus, dat het op dat moment al moeilijk had. Ik voelde na enige gesprekken dat ik er wel affiniteit mee had. Maar het heeft minstens nog 2 jaar geduurd voordat ik er ook daadwerkelijk iets mee ging doen. En dat had een reden. Ik was zelf niet ingevoerd in het fenomeen circus en in de gesprekken met Milko kon ik er mijn vinger niet achter krijgen. Ik had het idee dat hij mij niet het achterste van zijn tong liet zien. En ik snapte bepaalde keuzes niet, met name rondom het verdienmodel”. René noemt het voorbeeld dat hij hoorde dat Herman Renz van maart tot en met september vooral verlies draaide, wat in het naseizoen en kerst altijd weer rechtgetrokken werd. “Met dit circus werd in bepaalde periodes van het jaar flink geld verdiend, maar waarom dan toch altijd maar blijven draaien in de maanden dat er geld bij moet”, zo bedenkt hij zich hardop.
“Door die gesprekken werden mijn gedachten wel naar het circus getrokken. Mijn vrouw en dochter bezochten het circus toen het heel slecht ging en spraken hierover met Milko. Ze zeiden bij thuiskomst: je moet hem helpen. Toen deed ik dat. Ik ben begonnen om materialen te kopen via de veiling en zo is de samenwerking ontstaan”. Het bleef niet bij het opkopen van materialen. René: “De allereerste samenwerking was het organiseren van het Kerstcircus in Haarlem, dat na 1 jaar pauze weer terugkwam. Ik ben een aantal mensen binnen de branche tegengekomen die ik wellicht liever nooit ontmoet had, maar ik ben ook van een aantal mensen echt gaan houden. Na afloop van het eerste Kerstcircus had ik het gevoel dat dit kunstje toch niet zoveel anders is dan de andere kunstjes die ik gewend ben om te doen”.
Verder zonder Milko
“We gaan vanaf nu met een inmiddels goed en evenwichtig samengesteld team verder met de toekomst van het circus. Voor de derde keer dan met een Kerstcircus in Haarlem, dit keer zonder Milko, maar wel met Robert Ronday als vertrouwd gezicht. Zonder Milko is een bewuste keuze van ons beiden. Onze ideeën liggen iets te ver uiteen. En het is voor Milko nog steeds heel moeilijk om niet meer de directeur te zijn en dat begrijp ik ook wel. Dus hebben we ervoor gekozen de samenwerking per direct te beëindigen. Dat betekent ook de naam Herman Renz loslaten. Deze naam stond symbool voor het Nederlandse circus. Maar we moeten reëel zijn. Na het faillissement is het materiaal door heel Europa verkocht. Enkele beeldbepalende elementen zijn door onze aankoop voor Nederland behouden gebleven en worden nu getransformeerd voor onze nieuwe circusonderneming die in 2019 van start gaat. De vertrouwde kleurencombinatie zal daarbij overigens wel behouden blijven. Soms moet je deuren sluiten om weer nieuwe te openen. We gaan ons richten op de toekomst, met als eerste speerpunt behoud van het Kerstcircus in Haarlem”.
Verantwoorde bedrijfsvoering
René zit boordevol mooie positieve en interessante toekomstplannen. “We gaan op exclusieve wijze kijken naar expansiemogelijkheden. Daarbij is het helemaal niet de bedoeling om van maart tot december te gaan reizen. We hebben al een aantal interessante projecten op stapel staan en gaan op economisch verantwoorde wijze onze bedrijfsvoering inrichten. Met de juiste mensen gaan we kijken hoe we ons steentje kunnen bijdragen aan het behoud van de circuscultuur in Nederland en daarbij kiezen we kwaliteit boven kwantiteit”.
“We gaan ons richten op de B2B markt. Om een goede basis te leggen voor nu en de toekomst. Ik ben er van overtuigd dat er in Nederland in bepaalde perioden van het jaar best ruimte is voor een middelgroot circus. Dan moet je zeker niet denken aan een groot en kosten verslindend wagenpark. Wel aan een tent met een zitcapaciteit van 1000 personen waarin je een kwalitatief hoogwaardig programma brengt.
Het moet wel op een efficiënte manier om de toekomst te waarborgen. Als je je laat leiden door emoties denk ik niet dat je een verantwoorde basis hebt. We gaan ons nu eerst volledig richten op het Kerstcircus Haarlem, dat is heel belangrijk. Half juli gaan we hiervoor al met de kaartverkoop starten en we zijn nu al volop bezig met de website”.
Food en fun rondom het circus
René: “Een circusonderneming kan ook in deze tijd mijn inziens best winstgevend zijn. De tijd dat het geld vanzelf binnenstroomde is voorbij, maar met een goed beleid moet in Nederland een rendabel middelgroot circus mogelijk zijn”. Hij denkt hierbij aan business to business, bedrijfsfeesten, uitkopen, incentives. “Ook binnen de kermistak zien we dat we op dit gebied een groei doormaken. De mensen willen er echt op uit. Economisch zijn we nu zeker door de minste periode heen. En daarnaast is het natuurlijk heel belangrijk te kijken wat het publiek wil. Wat wil je veranderen. Circus moet vernieuwend zijn. Aan de verblijfsduur moet heel hard gewerkt worden, in de trend van sfeer en beleving. We starten in Haarlem al met de invulling van meer food en fun rondom het circus. We willen daar vernieuwend in worden. Verblijfsduur is belangrijk”, benadrukt hij nog eens. “Geef mensen waar voor hun geld, van de eerste tot de laatste voorstelling”.
We kunnen het meemaken van 21 december tot en met 6 januari in het Reinaldapark in Haarlem.
