“For me, the circus is at its best before it has been put together ….. In short, man has to catch the circus unawares to experience its full impact and share its gaudy dream.”*
Dit noteerde de Amerikaanse schrijver E.B. White in 1956. Aanleiding was een toevallig inkijkje in een repetitie van supercircus Ringling Brothers Barnum & Bailey, op dat moment in haar winterkwartier te Florida.
Gravity & Other Myths – Ten Thousand Hours. (Foto door Darcy Grant)
De hedendaagse powerhouse van het Australische circusgezelschap Gravity & Other Myths (afkorting: GOM), dacht ongetwijfeld iets soortgelijks tijdens de creatie van hun nieuwste productie Ten Thousand Hours. Insteek van deze voorstelling zijn de talloze trainingsuren die schuil gaan achter een topklasse acrobatiekvoorstelling: zeker 10.000 uur. Het gezelschap pakt dit gegeven subtiel op met een gebalanceerde afwisseling van gechoreografeerde scènes, improvisatie en trucs in wording. Op vrijdag 11 oktober 2024 vierde de voorstelling haar Nederlandse première in Theater de Veste, Delft.
Gravity & Other Myths – Ten Thousand Hours. (Foto door Darcy Grant)
De nieuwe voorstelling staat in een oeuvre van het gezelschap. Na het overdonderende A Simple Space werden shows als Backbone en Out of Chaos sterwijl theatraler. Tegelijkertijd bleven ze de grenzen van hun kenmerkende acrobatisch repertoire verleggen. Ten Thousand Hours ademt weer meer de recht voor z’n raap-stijl van A Simple Space, terwijl het ook conceptueel gelaagd is. Het acrobatisch niveau ligt hoger dan ooit. Ook ballet-achtige kwaliteiten knallen nu van het podium naast de bekende speelse stijl.
Onbewaakt ogenblik
De warm-up op het podium is al bezig als we de zaal binnen komen. Iemand maakt in de hoek van het podium ‘eventjes’ een simpele maar perfecte handstand. E. B. White had misschien wel gelijk: in het onverwachtse ogenblik is de schoonheid van een handstand bijna magisch. Het podiumontwerp oogt eenvoudig. We zien een grote zwart-rubberen mat met daaromheen drie gymzaalbankjes, drie opslagdozen en puntige lampen. In één hoek zit de drummer-annex-elektronische musicus. Als achterkant vier led-schermen met een digitale klok. Het podiumhuis is naar boven open gehouden. Ergens uit de onzichtbare nok schijnt wit licht. Deze opzet creëert nu eens de sfeer van een backstage of trainingshal, dan weer die van een intiem theater.
Gravity & Other Myths – Ten Thousand Hours. (Foto door Darcy Grant)
Na drie minuten grappend opwarmen gaat het zaallicht uit, spot aan en begint de show met een speelse acrobatiekchoreografie. Eerst één acrobaat naar staan op schouders, dan twee tegelijkertijd en de derde springt vanaf de grond in één keer naar de schouders van zijn onderman. Nieuwe variaties bouwen voort op dit gegeven. Dan springt iemand opeens naar een drie-personen-hoge toren en draagt de ogenschijnlijk iele vliegster haar collega. De torens beginnen te lopen. Eerst met stabilisering van handen aan de knieholtes, dan zonder handen met enkel voeten op schouders.
Bam, bam, bam: elke nieuwe truc speelt met het verwachtingspatroon van de toeschouwer en overtoept de vorige. Het repertoire lijkt oneindig, de groep bewijst dat de acrobatische trukendoos geen grenzen heeft. Alleen al door de verbluffende creativiteit kijk je continu met een grote glimlach en open mond.
Het fundament onder deze creativiteit is natuurlijke de robuuste acrobatiek-techniek van de acht acrobaten. De hand to hands zó stabiel, de overslagen zó krachtig. Vanuit haar technische basis combineert de groep herkenbare trucs met improvisatie-opdrachten. Zo mag een toeschouwer acrobatiekposes verzinnen met stift op A2-papier, die de groep daarna raadt en uitvoert. Een hilarische scène die ook refereert naar de talloze creatiesessies die zo’n rijke oogst aan acrobatisch materiaal hebben voortgebracht.
Gravity & Other Myths – Ten Thousand Hours. (Foto door Darcy Grant)
Handstanden oefenen
De ‘oefenuren’ thematiek komt het mooist terug in een blokje handstanden halverwege de voorstelling. Een wat oudere artiest helpt zijn collega met het zoeken van de juiste positie ondersteboven: heupen recht, laten kantelen en met gestrekte benen weer terug naar het midden. De vanger gidst de acrobaat door de poses, ondersteunt soms de handen en voeten om de meest perfecte standen mogelijk te maken. Solo-handstand als duo-acrobatiek. Hieruit volgt een prachtige serie handstanden door de hele groep.
Gravity & Other Myths – Ten Thousand Hours. (Foto door Darcy Grant)
Eén artiest blijft uiteindelijk achter op het podium. Zonder muziek, in kaal licht oefent zij rustig haar éénarmige handstanden. Na de gezamenlijke choreografie komt dit beeld sterk binnen: het optreden en trainging zijn twee kanten van dezelfde medaille. Dat doe je in een groep, maar kan ook eenzaam zijn.
Gravity & Other Myths – Ten Thousand Hours. (Foto door Darcy Grant)
Ten Thousand Hours bedient een breed publiek: de nieuwe toeschouwer wordt gegarandeerd omvergeblazen door de acht acrobaten + muzikant. En de diehard acrobatiekfijnproever komt volledig aan haar trekken. Een schot in de roos dus.
De tour
Gravity & Other Myths met de voorstelling ‘Ten Thousand Hours’ is tot en met 30 oktober 2024 te zien in de theaters in: Leeuwarden, Turnhout (BE), Leuven (BE), Diest (BE), Amersfoort, Drachten, Groningen, Hoogeveen, Utrecht, Zaandam en Amstelveen. Daarna zet de tour zich voort in België, Oostenrijk en Frankrijk. Meer info vind je op deze website.
Gravity & Other Myths – Ten Thousand Hours. (Foto door Simon McClure)
* Citaat uit het essay The Ring of Time van E.B. White. Bron: The Ordinary Acrobat, door Duncan Wall [Alfred A. Knopf, New York, 2013).
