Recensies
2 april 2024

Recensie ‘ETERNEL’ van Cirque Arlette Gruss; kon dat maar voor eeuwig duren

Een zondagochtend in Frankrijk. Circa 09.30 uur. Over een halfuur is het ‘show time’ bij Cirque Arlette Gruss.

De popcornwalm verspreidt zich door de voortent, drankjes gaan van hand tot hand en her en der wordt een gapend verkopende medewerker achter de balies gespot. Dat is ook begrijpelijk, want het zijn drukke voorstellingsdagen. Zo ook op deze zondag: er staan drie shows op de agenda.

De condities bij Arlette Gruss zijn meer dan subliem. Dat begint al buiten met de reusachtige spierwitte tent, dankzij de nette voortent met houten vloer en in de gang naar de hoofdtent die warmrood gestoffeerd is. En dan hebben we het nog niet eens over de indrukkende speeltent…

De voorstelling

In de basis komt het publiek voor een goede voorstelling, maar deze factoren dragen echt bij aan een optimale beleving. In 2024 draagt de voorstelling de titel ‘ETERNEL’. Op z’n Nederlands: ‘EEUWIG’. Dat eeuwige zit niet verweven in een uitgewerkte verhaallijn, maar meer in een algemeen gevoel.

ETERNEL start met zangeres Eva Poirieux die de titelsong van de voorstelling zingt. Een sferisch moment, ook dankzij de inzet van Linda Gruss die op een Fries paard door een donkere piste loopt.

Na een openingschoreografie schakelt het programma door naar Sarah Florees, die met haar luchtacrobatiek aan een immense kroonluchter een goede ‘eerste act’ laat zien. Hierbij wordt zij op waanzinnige wijze ondersteund door de zangeres en het machtige lichtplan.

Houcke is aangename circus personality

Als tweede act is een andere Sarah aan de beurt. Sarah Houcke behoort al enkele jaren tot de vaste crew van Arlette Gruss en laat jaarlijks op dierenvlak wat nieuws zien. Dit jaar presenteert ze een vrijheidsdressuur met vijf ezels. Is deze dressuur van ongekend niveau? Nee. Maar de act zit wél leuk in elkaar en speelt zich op een aangenaam moment in de voorstelling af.

Daarnaast ademt Houcke iets wat in ETERNEL niet alle artiesten ademen. Ze speelt in haar communicatie met haar dieren en het publiek. Sarah is een personality, die perfect weet wat een sympathieke presentatie inhoudt en daarmee écht een deel van de voorstelling draagt.

Bij de illusies ontbreekt wat bij illusies zo belangrijk is: personality

En uitgerekend personality is een factor die gemist wordt in de illusie-show van ‘La Troupe Arlette Gruss’. Deze groep bestaat uit een aantal Gruss-telgen, hun verkeringen én uit jonge artiesten die al enkele jaren aan het circus verbonden zijn. Samen ontwikkelen ze jaarlijks nieuwe acts. Hun illusie-show is daar in 2024 een voorbeeld van.

De illusies zijn zeker prima, de rekwisieten top en de rock twist van het orkest en de zangeres zijn aangenaam. Wat écht een grote misser is in deze act: personality. De act wordt niet echt ‘gedragen’ door een van de performers. De vijf assistentes en Jonnathan Acero – die door moet gaan als ‘de hoofd-goochelaar’ – zijn daarbij te veel gelijk aan elkaar. Acero zou vijf procent van het ‘groter maken van een truc’ van onze eigen Hans Klok goed kunnen gebruiken.

Concreet bewijs daarvan: in de eindtruc wordt Jonnathan opgesloten in een robuuste box. Daar gaan spijlen met vuur doorheen, de box opent iets later en Jonnathan is weg. En plots komt hij tevoorschijn vanuit het publiek. De reactie van iemand uit het publiek iets verderop: “Oh… hij zat daar in ofzo?” Juist… en een personality had je daar van tevoren al op gewezen.

Het restant van de eerste helft vliegt aan je voorbij. De ontzettend leuke hondenact van Eros Gruss kijkt én luistert – dankzij de funky klanken van het circusorkest – lekker weg.

Sandeep Kale brengt een toffe Indiase mast-act ten tonele. Traditie en ambachtelijk acrobatisch werk gaan hand in hand. Om de houten mast heen vouwt hij zijn benen en armen en creëert hij waanzinnige poses. Daarin zijn zijn buikspieren een belangrijke partner.

Belichting 2.0

Een andere partner is de belichting; die is bij bijvoorbeeld Sandeeps act en de illusie-show echt fenomenaal. Kleurrijke laserlichten vormen interessante patronen en dat zorgt ervoor dat de circuskunsten majestueus overkomen. Er is één hele grote MAAR en dat is: ‘maar dan moet je de voorstelling wel frontaal (van de voorkant) zien’. De middagvoorstelling bekeken we met andere ogen vanaf de zijkant. En daarbij valt op dat de voorstelling zelfs minder imposant overkomt, omdat het lichtplan van ETERNEL vooral gericht is op het frontale effect. En dat is best bijzonder voor een circusvoorstelling die in een ronde tent ‘en ronde’ gespeeld wordt.

De afsluiter van de eerste helft is het fietsnummer van La Troupe Arlette Gruss. Een perfect pauzenummer, uitgevoerd door de jonge groep die zichtbaar werkplezier ervaart.

Voordat we doorgaan naar de fantastische tweede helft: een groot compliment aan het clownswerk. In 2024 is het komische deel in handen van Pieric en Francesco Fratellini. Een clownscombinatie die welkom is in ieder goed circus.

De klassieke en moderne clown

Pieric is de oudere klassiekere clown. Een vriendelijke verschijning met oprecht leuke clownsblokjes. Denk hierbij aan: zijn act met een ezeltje of de act met een pony, waarbij gespeeld wordt met de suggestie welke pony en welk mens nu echt of nep is. De Fransman is niet een clown waarbij je compleet in een deuk ligt. Maar Pieric heeft het talent om je te laten glimlachen om zijn creativiteit. En dat is minstens zo waardevol.

Francesco Fratellini staat daar als hippe en moderne variant van een clown tegenover. Die tegenpolen op komisch vlak zorgen voor een aangename balans. Francesco heeft enkele leuke clownsacts met publieksinteractie en danst strak op fancy wijze met het ballet mee op de tonen van ‘Don’t Stop ‘Til You Get Enough’ van Michael Jackson.

Iets meer originaliteit en verfijning zouden het helemaal perfect maken. Zo bestaat de foto-act – waarbij Fratellini samenwerkt met een toeschouwer – weliswaar uit komische handelingen. De climax is wat onduidelijk en rommelig. Wat wel duidelijk is, is dat zijn talent divers, verfrissend en grappig is. De 2024-versie van ‘de clown’. Ontwikkelt hij zijn talent met zorg door? Dan zit het helemaal snor met Francesco. En onthoud dat die ontwikkeling zich vooral op één plek afspeelt: in de circuspiste.

Vliegende trapeze

De tweede helft van ETERNEL bestaat eigenlijk uit – letterlijk en figuurlijk – louter hoogvliegers. De zeven trapezewerkers van ‘The Flying Almar’ vliegen een spectaculaire dubbele vliegende trapeze bij elkaar. De muziek van het orkest – dat door de gehele voorstelling van grote waarde is – laat de acrobaten nóg beter vliegen.

Dames, laat uw hengsten thuis

Tussendoor maakt het programma even een stop bij de zwakste schakel: het paardennummer van Linda en Laura-Maria Gruss. Want: oh, oh, oh… wat haalt de vrijheidsdressuur met Friese paarden de vaart van de voorstelling er fors uit. De act is traag, rommelig en voegt niks toe.

Voor de vorm worden er aan het einde van de act enkele steigerpaarden van stal gehaald. Zo eindigt het toch nog met een climax. En okay; vanwege de verhoogde piste (Cirque Arlette Gruss werkt eigenlijk meer met een verhoogd podium dan een vlakke piste) kunnen de paarden blijkbaar niet dát tempo maken dat de act nodig heeft. Maar: doe het goed of doe het niet.

Twee topduo’s op de grond en in de lucht én vijftien artiesten in Russische barre-act

Gelukkig geniet het publiek daarna van de bizar goede act van de dames van het Duo Beige. Strapatenacrobatiek gecombineerd met het nodige ‘mondhangwerk’ worden met het grootste gemak uitgevoerd. De act van het vrouwelijke duo vloeit soepel over in de sterke grondacrobatiek van het mannelijke ‘Duo DimaA’.

La Troupe Arlette Gruss sluit de voorstelling af met een fantastische Russische barre-act. Op fotomateriaal zijn er wat overeenkomsten te zien met de Russische barre-groep van de originele variant van Cirque du Soleil’s ‘Alegría’. Dat zit ‘m meer in tinten in de kostumering. Want in praktijk vullen vijftien jonge acrobaten de piste met een originele en spectaculaire finale-act.

Bij deze laatste drie acts ontstaan er dankzij het licht wederom vele kleurrijke plaatjes waar je kippenvel van krijgt.

Tijdens de uiteindelijke finale met het complete artiestenensemble vult de piste zich met kleurrijke kostuums. Een geweldige voorstelling, een piste vol topartiesten en een groot live orkest: kon dat maar voor eeuwig duren…

Cirque Arlette Gruss met ETERNEL wordt door Circusweb beloond met vier sterren. Het circus tourt nog tot en met juni 2024 door Frankrijk. Tip: je vindt het circus tot en met 7 april 2024 in Dunkerque, relatief dichtbij de Nederlandse grens.