Festival Circolo bezet tussen 13 en 22 oktober het Spoorpark (het festivalhart) in Tilburg met de diversiteit van het hedendaagse circus. Aanstormend talent – onder andere afkomstig van de circusopleiding in Tilburg – en nationale en internationale topproducties komen samen in één festival.
Een van de internationale topproducties die de line-up siert, is het Franse gezelschap ‘Collectif d’equilibristes’. Equilibrisme. In het Nederlands: evenwichtskunst. In de productie ‘Le Complexe de l’Autruche’ brengen de circusartiesten een groot deel van de voorstelling ondersteboven door.
De tekst gaat door onder de foto.
Een trainer zit op het podium coachend naast een handstandacrobaat. Ze geeft hem instructies en adviezen. Vroeg in de voorstelling vertelt ze de toeschouwer een zin die je nóg beter laat kijken in het uur dat volgt: “equilibrisme… it’s all about following lines”.
Na deze scène vult het podium zich verder met in totaal negen performers. Ze bewegen zich in lijnen over het podium. De artiesten maken horizontale, verticale en diagonale lijnen op de grond. Terwijl ze deze laten ontstaan, bewegen ze zich handstand-makend over het podium. En dat gebeurt zó strak dat het een bijzonder imponerend beeld geeft.
De tekst gaat door onder de foto.
Ondanks de naam van de voorstelling (naar het Nederlands vertaald: ‘het struisvogelcomplex’) steken de performers hun kop niet in het zand. De handstandartiesten worden zélf ook ‘menselijke struisvogels’.
Dat is in eerste instantie visueel creatief bedacht en grappig uitgevoerd. Maar gedurende de voorstelling wordt het wat flauwig; de menselijke struisvogels bewandelen een tikkel te vaak het podium. Het subtiele lichtplan accentueert enkele struisvogel-delen erg stijlvol, waardoor het optisch wél een plaatje is.
Wat opvalt is dat de voorstelling – onder druk van bepaalde keuzes – aan het einde van de rit nogal ‘willekeurig aanvoelt’. Drie gebeurtenissen die dat onder andere voeden:
Eén
Halverwege de voorstelling worden er met handstandpaaltjes ‘torens’ gebouwd. Als publiek denk je even: gaan de performers daar bovenop balanceren? Maar… vrij abrupt worden de torens omvergeduwd en is het onduidelijk wat het voorgaande bijdraagt aan het voorstellingsverhaal.
De tekst gaat door onder de foto.
Twee
Met een enorme reeks handstandpaaltjes wordt er diagonaal – van ‘links bovenin’ tot ‘rechtsonder’ – een lange lijn op het podium gevormd. De lijn bestaat uit kleine, middel, grote en draaiende paaltjes. Acrobaat één heeft een plattegrond gemaakt, spreekt de genoteerde paaltjes-variant op zijn plattegrond uit. Acrobaat twee is er om te checken of de plattegrond van zijn collega overeenkomt met wat hij in diagonale lijn op het podium ziet. “Small? Check! Medium? Check! Small? Check! Spinning? Yes! Big? Check!” Leuk bedacht en de heren hebben pratend goed de vaart erin.
Na deze check worden de paaltjes door de performers door de war naar het midden gesleept. En díe zet maakt de zojuist omschreven scène van structuur en controle overbodig. Los van het feit dat het jammer is dat er op de diagonale paaltjes-lijn niet gewerkt wordt door het handstand makende gezelschap. Visueel is dat écht een gemiste kans.
De tekst gaat door onder de foto.
Drie
Later in de voorstelling ziet het publiek een discoscène. Terwijl één handstandacrobate gedurende dit ongeveer zeven minuten durende deel onafgebroken in handstandpose verkeert, gebeurt er om haar heen van alles. Van evenwichtskunst op het hoofd tot het wegduwen van een stapel blokken. Maar ook saltowerk en gespringtouw; dingen die minder handstand-eigen zijn.
De muziek
Wat wél fijn is aan dit discomoment is de muzikale stijlbreuk. Even een ander geluid, want wat is de rest van de muzikale productie in twee woorden samengevat: tergend saai. De elektronische muziek is een mengeling van sub bass-geluiden, keys, hi-hat-sounds en overig percussiewerk als: (trein)bellen en ratelende en druppelende geluiden.
Okay, bijvoorbeeld het geluid van bellen gecombineerd met het wevende beeld van benen die in handstand-pose gaan, creëert interessante momenten. Maar in negentig procent van de muziek zit geen enkele opbouw die de circuskunsten ondersteunt of kracht bijzet. Wanneer er eindelijk een muzikale opbouw te horen is, klopt die niet met wat er op dat moment op het podium gebeurt.
De tekst gaat door onder de foto.
Het lijnenwerk dat zichtbaar was aan het begin van de voorstelling keert aan het einde van de voorstelling terug. Daarmee sluit de groep artiesten af. Met z’n allen in een horizontale en verticale lijn bewegen ze zich over het podium. Handstand maken, rechtop staan: dat oneindig herhalend én in een steeds sneller tempo. Bizar! Na een groot deel van het afgelopen uur in handstandpose doorgebracht te hebben, is dit een grandioos einde.
Collectif d’equilibristes sluit af met oneindig uithoudingsvermogen. Een hele goede zet, waardoor het publiek met een voldaan gevoel de voorstellingstent verlaat. Het poetst de minder goede keuzes schoon.
De tekst gaat door onder de foto.
Le Complexe de l’Autruche kent interessante choreografieën, schitterende podiumbeelden en gaat met de herhaling conditioneel grenzen voorbij. Maar… zoals eerder vermeld, voelt het geheel van de voorstelling nogal willekeurig aan. Er wordt niet echt ergens naartoe gebouwd en er ontbreekt een beetje vuur.
Voor een gezelschap dat equilibrisme centraal stelt, mist er op evenwichtskunst-vlak echt een element. Feitelijk is er weinig diversiteit aan poses en mist er een stuk imponerende kracht. Daarmee had het innerlijke vuur voor deze voorstelling harder kunnen branden.
Collectif d’equilibristes met de voorstelling Le Complexe de l’Autruche ontvangt van Circusweb drie (van de vijf) sterren.
Benieuwd naar wat Festival Circolo nog meer te bieden heeft? Bezoek deze website voor info en tickets voor de verschillende voorstellingen.
_____
Foto’s: Jostijn Ligtvoet Fotografie
