Alles voelt vertrouwd in Ahoy: de lange entreehal, de donkere zaal met gigantische tribunes en draaimolens op het voorplein. Maar we weten allemaal: het oude kerstcircus is niet meer. Eén van s’lands populairste schouwburg-acts heeft haar plek ingenomen. Na talloze theatertournees en het tentcircus Ashtonia, openden de Ashton Brothers op 19 december 2024 hun eerste kerstcircus in Rotterdam Ahoy.
Circus-meets-concert
De Ashton Brothers gebruiken dezelfde tribune-opstelling als het oude kerstcircus. In plaats van de piste ligt nu een vierkant podium op de zaalvloer. Grote lichtinstallaties vullen het luchtruim samen met metershoge doeken. Bij elkaar een soort circus-meets-concert setting. De ultieme veelzijdig-bruikbare ruimte om dit circustheater in tot leven te brengen.
Ashton Brothers – Kerstcircus Ahoy. (Foto door: Frens te Kiefte)
Vliegende start
Poëtisch start de voorstelling met één clown in de grote schijnwerper. Hij bibbert, kijkt rond, tovert een klein lichtje tevoorschijn. Dan: pats boem, een drummer vliegt van start in zijn spotlight. De lichtshow breidt uit, vuurvlammen schieten omhoog. Een groot doek midden in de zaal valt neer en tovert vijf zwevende muzikanten tevoorschijn.
Ashton Brothers – Kerstcircus Ahoy. (Foto door: Frens te Kiefte)
Het duurt vervolgens even voordat je begrijpt waar je echt naar kijkt: een totaal eigen circustheater-revue zonder rode draad maar met samenhang. De trouwe Ashton-fans herkennen veel scènes uit eerdere voorstellingen, genoeg materiaal is hergebruikt of slim gerecycled. Nieuwe kijkers worden vast tot bepaalde hoogte overweldigd door de georganiseerde chaos op het podium.
Waar anders zie je zulke clowns?
Na een hyperactief begin zakt het showtempo iets in. De focus verschuift van groteske humor naar poëzie. In tragikomische scenes zien we eenzame en verliefde stelletjes, komen alle – continu veranderende – personages samen om mooie liedjes te zingen. Een luchtacrobate en ‘rolstoelgebruiker’ maken dan samen duo-trapeze.
Ashton Brothers – Kerstcircus Ahoy. (Foto door: Frens te Kiefte)
De artiesten musiceren live, komen op en af in verschillende kostuums (prachtige ontwerpen van Lenn Aarntzen), slepen met rekwisieten en gaan de lucht in op een zwevende podium-installatie. De hoeveelheid aan pseudo-verhaallijntjes en creatieve vondsten door de show heen, is zonder meer indrukwekkend. Bovendien: waar zie je zo veel originele clownsnummers in één show als hier? Echte slapstick, poëtische dromers, muzikale clowns en persiflages wisselen elkaar af. Meestal enorm grappig, anders alsnog indrukwekkend door de inventiviteit.
Ashton Brothers – Kerstcircus Ahoy. (Foto door: Frens te Kiefte)
Anonieme Ashtons
De drie originele Ashton Brothers – Pim Muda, Joost Spijkers en Friso van Vemde Oudejans – spelen weliswaar de hoofdrol in veel scènes en vormen het artistieke meesterbrein, maar staan zelf niet zo prominent herkenbaar in de spotlight als tijdens hun theatertours. Daarvoor is deze show te groots gemonteerd, wat het geheel soms een beetje anoniem doet overkomen. Tussen alle fantasierijke personages raak je de artiestenpersoonlijkheden zelf enigszins kwijt. Naast de originele Asthons en hun schijnbaar nieuwe vaste groepsleden Niek Takens & Guyllaume Wibowo, maken veel gasten onderdeel uit van deze cast: zangeressen, een drummer en enkele rasechte circusartiesten.
Ashton Brothers – Kerstcircus Ahoy. (Foto door: Frens te Kiefte)
Trapeziste Saphia Loizeau werkte eerder mee aan Ashtonia. In Ahoy vliegt ze met glitterjurkje aan de swingtrapeze. Zo’n klassiek circusplaatje tussen de kunstzinnige overdaad, lijkt op een ode aan het klassieke kerstcircus-verleden van Ahoy.
Drie gasten van springplank-groep ‘squAIRe’ vliegen ook door de zaal met dubbele salto’s en pirouettes. De speciaal gearrangeerde live muziek past de act als gegoten.
En daar is… Jay Gilligan?
Dé grote verrassing van dit Kerstcircus betreed het podium in de persoon van jongleur Jay Gilligan. Jay wie? Goede vraag voor velen. Gilligan mag dan gelden als icoon van de ‘post-moderne jonglage’*, onder Europese circusliefhebbers is hij nauwelijks bekend.
Vroeger werkte Gilligan voor Cirque du Soleil en de 7-Fingers. Vijftien jaar lang gaf hij les aan de vernieuwende circus universiteit in Stockholm. Nu maakt hij solovoorstellingen in het theater – zoals momenteel Reflex in de VS. De bekende Europese circusfestivals (klassiek of theatraal) presenteren zijn werk echter nauwelijks tot nooit.
Ashton Brothers – Kerstcircus Ahoy. (Foto door: Frens te Kiefte)
Hoe de Ashton Brothers deze man op het spoor kwamen voor hun productie, mag een verrassend vraagteken blijven. Giligan’s fascinerende jongleeracts passen hoe dan ook perfect in dit gekke kerstcircus. Hoogtepunt vormt het jongleren met drie bolletjes van strak opgerolde linten. Terwijl Gilligan deze opgooit, rollen de bolletjes langzaam af. Hierbij komen één voor één linten vrij en verschijnen telkens nieuwe kleuren. Tussendoor spatten opeens wolkjes confetti uit elkaar. Minutenlang gaat het patroon door. Knap, dat zeker, maar vooral geniaal bedacht en bijzonder feestelijk om te zien.
Vuurfinale
En dan is er na Jay Giligan nog de finale act ‘Symphony of Fire’ : een monsterlijke installatie vuurspuwers en bliksem-generatoren, die met hun vlammende reacties muziek maakten. Niet echt live-entertainment, wel een bizarre verwonderlijke machine. Iets waar het publiek na afloop in elk geval flink over na kan praten. Zoals het hoort bij een echt kerstcircus.
Ashton Brothers – Kerstcircus Ahoy. (Foto door: Frens te Kiefte)
*Jay Gilligan geldt als belangrijke artiest, kunstenaar én denker over jongleren als kunstvorm. Om meer te leren over zijn visie en de jongleergeschiedenis, luister deze aflevering van de Hideway Podcast, lees het hoofdstuk ‘An American Juggler in Paris’ uit het boek The Ordinary Acrobat, of google één van de interviews, TED-Talks en andere podcast afleveringen met Gilligan.
Ashton Brothers – Kerstcircus Ahoy. (Foto door: Frens te Kiefte)
