11 juni 2019

Koning der Dieren Carl Hagenbeck

Bij de naam Hagenbeck denken we gelijk aan een van de grote Duitse circussen van weleer. Carl Hagenbeck, dierenhandelaar, circusdirecteur en dierentuin eigenaar werd deze maand 175 jaar geleden geboren. De Duitse media besteden er veel aandacht aan, natuurlijk, Carl Hagenbeck was een Duitser en de Hagenbeck dierentuin bestaat vandaag de dag nog steeds in Hamburg en trekt ruim een miljoen bezoekers per jaar.

Ingang Hagenbeck zoo Hamburg

Toch was Carl Hagenbeck niet alleen van invloed op de Duitse dierentuinen maar wereldwijd, want hij is de uitvinder van de dierentuinen waar dieren niet achter tralies maar zoveel mogelijk in hun natuurlijke habitat ten toon werden en worden gesteld. Hij is eigenlijk de uitvinder van de hedendaagse dierentuin zoals we die vandaag de dag wereldwijd kennen.

Circus theater Scheveningen in gebruik door Carl Hagenbek

En ook in Nederland deed hij zaken, van 1918-1932 gebruikte Carl Hagenbeck het circustheater in Scheveningen voor zijn shows. Daar waar nu de namaak leeuwen van de musical de Lion King rondlopen liepen 100 jaar geleden de echte leeuwen van Carl Hagenbeck door de circuspiste.

Carl Hagenbeck tussen de zeeleeuwen

Carl werd op 10 juni 1844 geboren als zoon van Claus Gottfried Carl Hagenbeck (1810–1870), die niet alleen vis verkocht maar ook exotische dieren. Toen Carl veertien jaar was, gaf zijn vader hem een paar zeehonden en een ijsbeer en zo begon Carl zijn eigen collectie dieren op te bouwen.

Hagenbeck Circus in zijn glorie jaren

Hagenbeck maakte veel reizen om zelf dieren te vangen en besloot in 1874 om zijn collectie uit te breiden en ook wilde mensen te tonen. Hij nam inheemse bewoners uit Lapland en de Samoa-eilanden mee om aan zijn bezoekers te tonen samen met hun wapens en tenten. Ook nam hij een groep rendieren uit Lapland mee. Een jaar later trok hij met zijn groep door Europa en zelfs door de Verenigde Staten.

In 1876 namen zijn medewerkers Nubiërs en wilde dieren uit Egypte mee en uit Labrador liet hij Eskimo’s halen.

Hagenbeck trainde ook dieren om in een circus te gebruiken. Deze verkocht hij in 1893 op de grote Wereldtentoonstelling in Chicago en in 1904 op de Wereldtentoonstelling in St Louis.

In 1907, hij was toen 62 jaar oud, opende hij een dierentuin in Hamburg-Stellingen. Dit was toen wereldnieuws, want zijn dierentuin had geen tralies. Zijn patent op dit idee had hij al in 1896 vastgelegd. Hij wilde dat zijn dieren zoveel mogelijk in een natuurlijke omgeving zouden wonen. Dierentuin Hagenbeck is 25ha groot en heeft nu 1850 dieren verdeeld over 210 soorten.

Carl Hagenbeck in 1890

Hagenbeck overleed in Hamburg op 14 april 1913.

Diverse bronnen waaronder Wikipedia en Google