ALMERE – Wie eenmaal een paar schoenen versleten heeft in het circus, die is voorgoed verkocht. Afgelopen week was ik op het Foreveryoung Festival in Almere een festival voor 65 plussers, en daar ontmoette ik Hennie Drieling(80), van Circusschool Balans, in haar scootmobiel. Ze gaf tot haar 78ste les op de Circusschool tot het lesgeven haar onmogelijk werd gemaakt. zie dit bericht. “Men vond in Almere dat ik te oud was om door te gaan”. Hennie Drieling is nog steeds een beetje beledigd, als ze daaraan terugdenkt.
Wanneer ben je te oud?
Dat roept bij mij de vraag op: wanneer ben je te oud om circuslessen te geven? Hennie Drieling vormt namelijk geen uitzondering bij circusscholen. Er zijn wel meer circusscholen die onder leiding staan van leerkrachten die behoorlijk op leeftijd zijn en die nog graag even door willen gaan.
Een landelijk bekende circusdocent die inmiddels 78 jaar is, is Paul Smits, van Variéte show Jacona uit Helmond. Vorig jaar speelde hij nog een hoofdrol in een televisieprogramma met Dennis van der Geest: “de wereld rond met 80-jarigen”. Hier zagen we de liefde van deze man voor circus. Jacona bestaat inmiddels meer dan 60 jaar en er zijn gemiddeld zo’n 25 leerlingen die de lessen volgen. En zo zijn er meer circusscholen te noemen die zelfs nog bestaan of zijn beeindigd door hoge leeftijd en gebrek aan opvolging, zoals Jeugdcircus Hogerop uit Goes, of Fantastini uit Groningen met Lucas Akker, die zich te oud voelde om door te gaan.
Dichter bij huis, ik zelf ben nu 65 jaar en geef nog wekelijks circuslessen met De Leeuw Circusevents, op straat, bij festivals, op scholen en bso’s noem maar op. Pas toen ik 56 was volgde ik een opleiding via Circomundo voor circusbegeleider. Ik leerde bij Rotjeknor de basis van eenwielerlessen geven en heb inmiddels al aan aardig wat mensen de technieken geleerd en aanwijzingen gegeven, zonder het zelf te kunnen. René Hildesheim was mijn begeleider bij de BIC, hij vertelde indertijd al dat je best heel goed circuslessen kan geven met “je handen op je rug”. Hij bedoelde daarmee dat je les kunt geven met de juiste woorden, met jouw inzicht, zonder dat je zelf luchtacrobatiek doet. Hij noemt daarbij een voorbeeld van iemand die ooit zelf een circusschool had gehad en na een hersenbloeding onder zijn leiding vanuit zijn rolstoel eenwielerlessen gaf aan de jeugd, heel succesvol en effectief, puur dankzij het geven van aanwijzingen. Maar dan wel onder toeziend oog van René.
En zo zijn er aardig wat circusscholen waarbij de oprichter nog actief aan het werk is. René Hildesheim: “Als je een circusschool opzet, dan is het zaak om je leerlingen aan je te binden, en die te betrekken bij het lesgeven als ze wat ouder zijn. Dan blijf je verzekerd van goede assistentie en kun je heel lang mee en is er meer kans op opvolging”.
Het verhaal van Hennie Drieling
14 jaar geleden maakte Man bijt Hond een prachtige opname bij Hennie Drieling, die toen 66 was. Met een lijf met beperkingen, beschadigd vanwege haar acrobatisch leven gaf ze circusles, inderdaad door middel van aanwijzingen. Het zegt eigenlijk alles, dus ik raad je aan om dit prachtige portret te bekijken.
Hennie: “Als meisje van 6 jaar deed ik al acrobatiek op straat. Een mevrouw die tegenover mijn school woonde kwam naar mij toe en vertelde dat haar vader een acrobatenschool had. Die vader kwam s avonds al praten met mijn vader om te vragen of ik naar die school mocht en de volgende dag kon ik daar terecht. Ik vond dit zo fijn dat ik steeds meer verzuimde van mijn eigen school, ik ging stiekem naar de acrobatenschool en leerde veel van de oudere leerlingen die daar rondliepen. Dat is de reden dat ik niet zo goed kan lezen, ik hield meer van de acrobatenschool dan op school zitten”.
Naar het buitenland
“Toen ik 13 jaar was mocht ik voor het eerst naar het buitenland. In Amerika kwam ik met mijn begeleider terecht bij Ringling Bross Barnum en Bailey, daarna gingen we naar Ierland, waar ik een half jaar gewerkt heb bij het Fosset Circus. Vervolgens werkte ik bij het Duffy Circus en Billy Smart. Daarna heb ik zelfstandig een luchtact gedaan, met een zwiepende mast van 45 meter hoog”. (te zien in het filmpje van Man bijt Hond).
Nadat die paal was gescheurd ging ik terug naar Nederland. Via Greta Boltini hoorde ik dat haar vader mij nodig had en die avond werkte ik al bij Boltini in de tent. Ik heb daar vier jaar gewerkt. In Culemborg viel ik eens naar beneden en brak mijn arm op 3 plaatsen. Maar na 6 weken hing ik al weer in de lucht.
De circusschool Balans
Voordat ik die circusschool begon, was ik op een circusfestival, daar waren jongens aan het klungelen met eenwielers en toen ben ik aanwijzingen gaan geven. Ik zei “je zet je voeten niet goed neer”, en met een aantal correcties konden ze opeens veel beter eenwieleren. Die jongens vroegen me: “Waarom begint u geen circusschool, u geeft zo goed aanwijzingen, en vervolgens beloofden ze te gaan kijken of ze een circusschool voor mij op konden richten. Ze zeiden: “U kunt de techniek zo goed overbrengen en zo is het begonnen in 1993″, blikt Hennie terug.
En dan met een zucht kijkt ze terug naar het drama in haar leven. Denk je eens in, 25 jaar lang een circusschool en dan word je zo op straat gezet”. Ze denkt nog even aan dat moment dat ze echt voor het blok werd gezet. “Ze hebben mijn spullen verhuisd uit de Glasbak en ik wist niet eens waarheen, en er missen nu nog steeds dingen”. Zo had ze een bakje met kleingeld dat spoorloos is, en een mooie tafel. Veel verdwenen, gelukkig vond ze haar kleine clownsfietsje terug in Almere Buiten. “Ik moest zoeken waar mijn spullen lagen, het is me altijd onduidelijk gebleven waarom, ik heb er geen antwoord op gekregen. Via via heeft ze begrepen dat de locatie meer geld moest gaan opbrengen. Ik kreeg een andere locatie, maar die had huiskamerhoogte, daar kun je geen circus in doen. Iemand zou zorgen voor een nieuwe locatie maar er is niets gedaan. Burgemeester Weerwind is bij me geweest en zei: u moet het stokje maar doorgeven want u bent te oud”.
En dat was tegen het zere been van Hennie. “Ik wou gewoon doorgaan, dat hoeft hij niet te beslissen voor mij. Ik ben begonnen toen ik 52 was, hadden ze toen moeten zeggen. De gemeente wilde het toen hebben”.
Het gevolg is nu dat Hennie geen kant meer op kan, geen opvolging, geen onderkomen. En dat er maar 1 ding op zit, haar spullen verkopen. En dat gaat haar enorm aan het hart. “Ik vind het verschrikkelijk om mijn spullen te verkopen, neem nu die ballen met sterren, die zijn zo mooi, mijn spullen zijn om door een ringetje te halen. Ik ben er altijd heel zuinig geweest, na gebruik werden ze ingepakt in een doek. Om die ballen zo mooi te krijgen ben er weken mee bezig geweest, allemaal geschilderd, allemaal prachtig, ik heb mooie zelfgemaakte rolarola’s, waarmee je voor de dag komen. Een prachtig pistekleed, schitterend mooi, kan zo in een circus staan met al mijn spullen. En dan de kostuums, nachten heb ik achter de naaimachine gezeten. Ik kon niet opmeten en moest dingen overknippen van voorbeelden, maar het ziet er prima uit.
Hopen op voortzetting
Hennie is ervan overtuigd dat Almere zoiets als een circusschool best wel zou kunnen gebruiken. In veel plaatsen in Nederland heb je bloeiende circusscholen, het is nog steeds heel populair. Het zou raar zijn als er helemaal niets was. Ik hoop dat ik nog iemand vind in Almere die hier een circusschool zou willen voortzetten, en dat er dan een goede locatie vrij komt, zodat ik mijn spulletjes niet weg hoef te doen. Hennie bewaart vooral goede herinneringen aan de optredens door het land, dat vind ze zo fijn om te doen. En ze eindigt strijdlustig: Ik wil absoluut niet daat de circusschool stopt, het is mijn lust en mijn leven. Ik blijf hopen op voortzetting.
WORDT VERVOLGD.
