Jos Uyterlinde (86) uit Helmond is oud-dompteur en heeft een lange carrière in de circuspiste achter de rug met onder andere roofdiernummers, zoals met leeuwen en tijgers. Simone (57) werkt ook met grote katachtigen, maar dan in een opvang in Friesland, waar getraumatiseerde dieren worden opgevangen.
Beluister ‘Door het oog van de leeuw’ – een podcast van documentairemaker René Oomen – vanaf 22 februari 2023, te vinden op nporadio1.nl/podcasts/DOCS en de populaire podcastplatforms.
Jos werkte zo ongeveer met de halve ark van Noach; van paarden, kamelen, leeuwen, tijgers en olifanten tot buffels, gieren, apen en zelfs varkens. Jos is een echte dierenvriend die met veel geduld en liefde zijn dieren dresseerde. Circusacts met wilde dieren zijn sinds een aantal jaar bij wet verboden. De nieuwe wet trof Jos niet, want hij was al met pensioen, maar hij ziet met lede ogen hoe zijn jongere collega’s werkloos worden als gevolg van het verbod. Zo slecht hadden de dieren het echt niet in het circus, want:
Jos: ‘Ik kan de dieren niks leren met hardheid en gemenigheid. Daar gaat een dier toch niet van werken, die kruipt voor je weg!’
Op het platteland van Friesland, in een boerderij met een stukje grond er omheen, geeft Simone Schuls leiding aan het team van Felida, een kleinschalige opvang voor getraumatiseerde leeuwen en tijgers. Het patiëntenbestand bestaat uit dieren met fysieke en mentale problemen. Niet alleen uiterlijk zichtbare verwondingen, vergroeiingen en gebitsproblemen, maar ook ernstige gedragsproblematiek. De gehavende dieren komen uit privébezit, slechte circussen of dierentuinen, maar ook wel uit oorlogsgebieden van Syrië en Oekraïne. De bedoeling is de opgelapte dieren door te plaatsen naar Lionsrock in Zuid Afrika. Maar als hun toestand te zwak blijft, rest een bestaan in de opvang zelf.
Simone: ‘Ook een druppel op een gloeiende plaat is een druppel denk ik. Dit zijn dieren die gefokt of misbruikt zijn. Het gaat ook over onze beschaving en hoe wij ons gedragen.’
Twee mensen die alles over hebben voor hun dieren, maar alle liefde ten spijt… wereldwijd zijn er nog maar heel weinig leeuwen over. Met uitsterven bedreigd, getraumatiseerd of afgedankt als circusact, de leeuw lijkt op alle fronten toch vooral verliezer in de strijd tussen mens en dier. Een documentaire over de koning der dieren die nooit zijn wildheid aflegt maar wel steeds verder in het nauw gedreven wordt.
René Oomen sprak met Uyterlinde en Schuls, daarnaast sprak hij gedragsbiologe Wineke Schoo en de in dierenwelzijn gespecialiseerde juriste Erna Philippi-Gho.
Door het oog van de Leeuw, vanaf 22 februari in DOCS.
