15 juni 2018

Circustheater Roncalli, dat moet je niet alleen zien, maar ook beleven..

Interview

Düsseldorf, Duitsland – Onderweg doen de ballonvormige reclameborden vermoeden dat we in de buurt komen van het circus… Sierlijke circuswagens – van één van de laatste per trein reizende circussen in Europa – staat er aan de Robert-Lehr-Ufer in Düsseldorf: Bernhard Paul’s ‘Circus Theater Roncalli’ heeft van 25 mei t/m 24 juni de tenten opgeslagen.

Tekst  en foto’s Vincent Wols

Bij aankomst op de prachtige standplaats aan de rivier de ‘Rhein’, valt meteen op dat de circustrucks van Roncalli ditmaal ontbreken, waar ze zijn is onduidelijk: Eerder publiceerde Circusweb al een artikel met foto’s van Bastian Mertens dat bij hoge uitzondering het circustransport van de nostalgische circuswagens vanaf de standplaats Keulen naar de Robert-Lehr-Ufer in Düsseldorf – met behulp van de trucks van kermisondernemers – over de weg plaatsvond vanwege de beperkte afstand. Circus Theater Roncalli reist normaliter per trein door Europa.

De kaarten liggen klaar bij één van de loketjes van de rijkelijk gedecoreerde circus kassawagen. We zijn vroeg genoeg en natuurlijk kan ik het niet laten om het circusterrein te verkennen…

Theater

De circuswagens staan ter afscherming om het terrein heen opgesteld en is volledig afgezet met hekken. Aan de wagens valt op dat er tekst is toegevoegd aan het logo, namelijk ‘Theater’. Dit jaar besloot Circus Roncalli het circus te hernoemen naar ‘Circus Theater Roncalli’ en stopte men met het doen van kunsten door dieren en verdwenen dus ook de paarden uit de piste. Het eerste deel van het terrein – de voorzijde waar onder andere de wagens van het Persbureau, de Circuskassa, de hoofdingang, de Orgelwagen (Nr. 45), de ingang naar het ‘Café des Artistes’ en de toiletwagen zijn opgesteld – is  met hekken gescheiden van het achterste deel van het terrein waar de caravans en woonwagens van de artiesten en circusmedewerkers zijn opgesteld.

We besluiten wat te drinken bij het ‘Café des Artistes’, de karakteristieke bruine en nostalgisch ingerichte restauratiewagen. Drankjes, maar ook maaltijden zijn er verkrijgbaar. Circusdirecteur Bernhard Paul laat zich er niet zien.

Hydraulische luchtventilatie

Vanaf het terras valt op dat het puntdak van de circustent openstaat: De circustent van Circus Theater Roncalli is één van de weinigen waarvan de punt van het dak met een hydraulisch systeem geopend kan worden. En op deze warme dag is dat geen overbodige luxe: met een buitentemperatuur van 27 graden is een stijging van de binnentemperatuur naar zo’n 45 graden Celcius niet ondenkbaar. De circustent van Circus Theater Roncalli biedt plaats aan 1499 bezoekers (bij 1500 zitplaatsen, moet men standaard een brandwacht bij de voorstellingen aanwezig hebben). Er is nog iets bijzonders aan de circustent. De doorsnede is niet standaard zoals bij andere circussen, maar wijkt af. Dit komt doordat de tribunes van het Circus Theater Roncalli een bijzonderheid hebben: een zogenaamde ‘Gallerie Loge’, waar men van bovenaf naar de voorstelling in de piste kan kijken. En het is juist daar waar we later bij de voorstelling een mooi plekje vinden…

Merchandise

De rij voor de ingang van de circustent is al lang, het belooft een druk bezochte voorstelling te worden. Voor zover ik hoor en zie, zijn er deze keer niet zoveel Nederlanders naartoe gekomen. Dan slaat het pijporgel voor de ingang aan en stromen de bezoekers door de foyertent naar binnen. In de foyertent zijn versnaperingen zoals popcorn en limonade verkrijgbaar. Maar ook de speciaal door het speelgoedmerk Playmobil uitgebrachte Circus Roncalli auto’s en figuren zijn er te koop, naast de stickers, sleutelhangers, bekers, shirts, etc. Bij de oversteek van de foyertent naar de circustent komen we de clown Anatoli Akerman tegen.

De circustent is sfeervol verlicht. Strengen lampjes leiden naar de koepel van de circustent waar een batterij aan ledverlichting is opgehangen. Boven de artiesteningang zit het 8-koppige circusorkest onder leiding van George Pommer al klaar, wat moet het daarboven warm zijn… Ik verheug me nu al op de live en met gevoel gespeelde circusmuziek.

Waarom is Roncalli zo’n prachtig circus?

Het ligt gaat uit… Het circusorkest zet in… Piste vrij en jawel… ‘Das Spiel beginnt!’ De voorstelling ‘Storyteller’ begint. Allereerst is het de beurt aan de muzikale ‘Weißclown’ Gensi, bijgestaan door Carillon op een doedelzak. Waarna een ode aan de circusdieren van weleer en de grondlegger van het circus Philip Astley (1742-1814) door middel van een geprojecteerde paarden en olifantendresseur en een kunstpaard in de circuspiste voorgedragen door Jemile Martinez. Luchtacrobatiek in de koepel is er vervolgens van Adèle Fame, die zich van hoog omlaag laat vallen. Kai EIkermann brengt een werkelijk fantastische act als breakdancer, speeldoosje, mimespeler en als robotman. Hij oogst bewondering en een daverend applaus van het uitzinnige publiek dat de voorstelling bezoekt. Van een heel andere orde, is het optreden van Quincy Azzario, een handstandartieste, die op een steeds groter wordende stapel met blokken, toch haar evenwicht weet te bewaren… De goochelkunsten van Mike Chao verdwijnen jammerlijk voor mij achter de 4 masten van de tent, gezien de reactie van het publiek moet het een mooie act zijn. De clowns Eddy Neuman en Anatoli Akerman, weten het publiek aan het lachen te krijgen met hun mimiek, toverkunsten en grappen… Chistirrin en Gensi, ook beiden clown, weten de voorstelling muzikaal te ontregelen en de lachers op de hand te krijgen. Maar ook is er bewondering voor de balanceerkunsten van Christerrin, die gezeten op een eenwielfiets er ook nog in slaagt de nodige bordjes in de lucht te houden. De 4 Cedeno Brothers zijn de balanceerkunsten meester en gebruiken hiervoor een stoel en elkaar. De act van Robert Wicke is meer van het moderne genre: met allerlei geluiden die verschillende voorwerpen voortbrengen en door zijn publiek vocaal aan het werk te zetten, weet hij met zijn muziekmachine zo een muziekstuk in elkaar te zetten… Kai EIkermann weet vervolgens het publiek te verrassen, maar hoe dat verklappen we niet, waarna de dames van ‘das Roncalli Ballet’ met clown Anatoli Akerman de 20 minuten pauze inluiden…

Verkoeling

En dat is nodig ook, de temperatuur is hoog in de tent, dus hoog nodig tijd om wat verkoeling te vinden en een drankje te nuttige in de sfeervolle foyertent. Hoewel de zoete popcorngeuren aanlokken en bij het circus horen, slaan we deze dit keer over. Nog eventjes bij de circussouvenirs kijken… en dan, de gongslagen en de stem van Patrick Philadelphia, de bedrijfsleider van het circus die oproept om de plaatsen weer in te nemen.

Ode aan 250 jaar circus

Een stellage verraadt dat de volgende act trapezewerk zal worden, uitgevoerd door The Flying Jalapenos en Chistirrin, die nog weleens misgrijpt en adembenemende, maar ook lachwekkende momenten oplevert. Het is duidelijk: deze act vraagt een goed vermogen en een goede beheersing van alles wat er in je lichaam zit. Bravo! Voor hen is een enorm applaus. En dan zijn voor even de olifanten terug in het circus! Onder leiding van Gensi en Anatoli Akerman komen Hamza Benini & Moustapha Niasse op hun olifanten het publiek vermaken. Wat mij betreft de allerbeste act kwam van Carillon, eigenlijk Paolo Casanova geheten en een ervaren auto en motorontwerper is die voor grote automerken prototypes bouwde. Met weinig rekwisieten, prachtige achtergrondmuziek en zijn beheerste mimiek, weet hij het publiek te beroeren. Circusdirecteur Bernhard Paul’s oudste dochter Vivian vormt samen met Natalia ‘The Queens of Baroque’. Onder een prachtige kroonluchter in de circuskoepel voeren zij allerlei lichaamskunsten uit, op de grond ondersteund door het Roncalli Ballet. De ballen worden in de lucht gehouden door Jemile Martinez, die goed kan jongleren. Clown Anatoli Akerman waakt over de veiligheid en weet een bezoeker te verleiden om een van de circusmasten overeind te houden als die dreigt om te vallen. Geholpen door Clown Eddy Neuman, tapen ze de arme bezoeker vast aan de circusmast als deze niet erg wil meewerken om de voorstelling overeind te houden.

 

Oorverdovend applaus en een traditionele publiekswals

Een winnaar van de ‘Gouden Clown’ bij de 39e editie van het Circusfestival van Monte Carlo, Kong Haitao, stapelt zich met witte stoelen naar grote hoogte en weet daar het – in spanning toekijkende – publiek te vermaken met een handstand op één hand. De zweetdruppels vallen zichtbaar van zijn voorhoofd. Gelukkig is hij gezekerd, zodat zijn leven niet alleen aan een zijden draadje hangt, maar ook nog aan een stalen kabel. Ook voor hem een oorverdovend applaus. En dan wordt er met het publiek gewalst… een mooi ritueel bij Roncalli, al betekent dat meestal wel het einde van de voorstelling. Nog één keer komen ze op, al die artiesten die samen deze prachtige en meeslepende voorstelling maken. Dag in, dag uit, soms één, vaker twee keer per dag. Chistirrin en Gensi, sluiten samen het boek… Dit was dan de voorstelling ‘Storyteller’.

Nog tot 24 juni in Düsseldorf

Een mooi circusprogramma voor jong en oud. Nog tot 24 juni te zien aan de Robert-Lehr-Ufer in Düsseldorf. Kaarten bestellen kan via de tickethotline voor wie geen creditcard heeft: http://www.roncalli.de/tournee/tournee-2018/d%C3%BCsseldorf. De kaarten worden dan met een reserveringsnummer klaargelegd bij de circuskassa en kunnen tot een uur voor de voorstelling worden opgehaald.

Vincent Wols.