26 oktober 2018

Katarzyna Althoff brengt circusshows naar wereldniveau

ROTTERDAM – In haar modeatelier tref ik Katarzyna Althoff achter haar naaimachine. Aan de muur achter haar een goed gevuld rek met eigen kledinglijn. Het gezegde “wat haar ogen zien, kunnen haar handen maken”, geldt al jaren voor haar. In haar werk als choreografe voor heel veel circussen en artiesten onder de naam KatEntertainment, en nu ook in haar atelier met haar kledinglijn.

Katarzyna’s passie voor dans als podiumkunst begon toen ze een klassieke dansopleiding volgde bij de Dansacademie in Polen. Echter klassiek ballet was voor haar niet het juiste middel om zich uit te drukken.
“Ik ontdekte daarna wat er allemaal bij een danstheater gebeurde, met jazz en moderne dans. Wat me het meest aansprak was de uiting van gevoelens en emoties door de middel van dans. In het danstheater is mijn liefde voor dans en mijn creativiteit opgebloeid. Een zeer belangrijk persoon voor mij in die tijd was de directeur en choreograaf Piotr Galinski. Hij zag het creatieve in mij en ik mocht heel vrij choreografie vaststellen die op het podium werd gepresenteerd”, herinnert ze zich. Al sinds 2000 maakt ze mooie combinaties van acrobatiek, dans en muziek.

Shows waren één groot geheel
Later, bij het circus van Alberto, haar man, kon ze haar creativiteit op een fantastische manier de vrije loop geven. “Ik herinnerde daar de beelden uit mijn jeugddromen, waarin ik dans met acrobatiek combineerde. Ik wist meteen: ‘dit is mijn plek’.”
“In de tijd van Circustheater Althoff, hebben wij gewerkt met acrobaten die zeer jong, ambitieus en goed in hun vak waren, maar geen eigen act hadden. Toen hebben wij grote acts gecreëerd die dansers, acrobaten, circus artiesten en muzikanten samenbracht op één podium. Mijn samenwerking met Vali Valentino (coördinator voor acrobatiek) was een zeer creatieve periode. Ik heb dit werksysteem nog vele jaren gebruikt”.
“De shows waren één groot geheel, beginnend met proloog en afsluitend met een spectaculaire finale. Altijd met een rode draad erin en/of met een boodschap erachter. Het was altijd een grote show met rond de 40 medewerkers, waaronder technici, dansers en artiesten wat ik choreografeerde en regisseerde, inclusief de regie over licht en geluid. Shows waarvoor ik ook de kostuums en decor heb ontworpen en of gemaakt. Shows over het leven en spelen met leven en dood. Het ging ook over liefde, verraad, vriendschap, jaloezie, samen sterk en veel meer. Het was of sprookjesachtig of magisch of realistisch”.
“Er was altijd wel dans, acrobatiek, muziek en spel en de aankleding van de show. Bovendien heb ik niet alleen aan circusvoorstellingen gewerkt maar ook aan shows die gepresenteerd werden tijdens gala optredens in bijvoorbeeld, Monte Carlo, Barcelona en Parijs”, vertelt Katarzyna met enige trots.

Ook bij andere circussen aan het werk
Katarzyna blikt terug op een hele mooie tijd. “Er waren ook producties zoals ‘Feelings’, ‘The Game’ , ‘Ambiente’ en ‘Ole!’ die toen in het ‘circustheater Althoff’ gepresenteerd werden. Shows waarop het publiek zelfs heel vaak met staande ovaties of tranen in hun ogen van ontroering hebben gereageerd. We hadden zelfs onze “fanclub” die door heel Nederland  ons achterna reisden om de voorstellingen voor de zoveelste keer te zien”, herinnert ze.
Naast werken voor Circustheater Althoff werd Katarzyna ook gevraagd als choreografe voor andere circussen. Zoals Circus Sarrasani in Duitsland, Kerstcircus Royal in Dordrecht, het Oostenrijks Nationaal Circus Elfi Althoff Jacobi, Circus Scott in Sweden, Stadscircus in Lviv, Stadscircus in Kiev, Miranda Orfei in Italië, Groot Kerstcircus Zeeland, Kerstcircus in Sittard, Kerstcircus in Kassel, Circus Renaissance, Nederlands Nationaal Circus Herman Renz en niet te vergeten vorig jaar bij Kerstcircus Haarlem. Zij werkt nu nog steeds als choreografe en ontwikkelaar van artiestenacts onder de naam KatEntertainment.

Combinatie met circus wordt nu herontdekt
Wat Katarzyna deed met acts in de circuswereld, de combinatie waarbij acrobatiek, dans en muziek op een mooie manier met elkaar overvloeiden, wordt anno 2018 volledig herontdekt en bejubeld door bewonderaars, of de media uit de dans- en muziekwereld. Dezelfde soort creaties die je al jaren in de circuswereld zag, vielen niet zo op. Katarzyna: “Misschien was ik te vroeg met wat ik deed. Ik zie nu vaak lovende artikelen van mensen die opeens circus ontdekt hebben en dit blenden met hun dansvoorstelling of theatervoorstelling. ……………….
Het wordt nu gebracht als ‘nieuw’, maar het was al in Nederland sinds 2000, vanaf dat Circus Althoff met haar circustheater naar Nederland kwam. Circusweb is in gesprek met een van de pioniers van het creatieve circus, Katarzyna Althoff, die muziek, dans, acrobatiek en jongleren met elkaar vermengde, met voor kenners… indrukwekkende resultaten voor de circuswereld. 

Combinatie van kwaliteiten 
Katarzyna Althoff: “Het zou arrogant zijn om te zeggen dat we de eerste waren omdat al in het begin van circusbestaan, in de voorstellingen acrobaten, clowns en ballerina’s waren. Bijna iconisch zijn de figuren van een ballerina met een clown. Maar in de moderne, theatrale vorm waarin we onze voorstellingen presenteerden, lijkt het me dat we toen best innovatief in Nederland waren”.
Kenmerkend voor ons was de combinatie van de kwaliteiten van het danstheater en acrobatiek”. Wereldacts! En dat herinneren we ons maar al te goed. Naast de hierboven al genoemde prachtige showproducties ook een paar voorbeelden van individuele artiesten of groepen die deel uitmaakten van Theatercircus Althoff. Neem nu als recent voorbeeld die Roemeense springplankgroep met twee meisjes en zeven heren. Toen ze naar Nederland kwamen maakten ze niet echt indruk, maar na een metamorfose van de act door Katarzyna, werd het een wereldact. Een goed verhaal, goede choreografie, het sloeg aan en oogstte staande ovaties. En de roem van deze acrobatengroep ging verder na circus Althoff. Aan het eind van het seizoen werd deze bijzondere act eerst gepresenteerd door Patrick Sebastien van Le Plus Grand Cabaret du Monde, een toonaangevend kunstprogramma op de Franse televisie. Na die uitzending vertrokken de artiesten naar het beroemde circus Ringling Brothers, Barnum and Bailey.

Langste stille moment in mijn leven 
“Een van mijn favoriete shows was ‘Feelings’, waar het over liefde ging.
In deze voorstelling hebben we letterlijk een rode draad er doorheen getrokken.
Het symbool van de liefde was een rode doek in verschillende maten en vormen, dat keer op keer op het toneel of in de lucht verscheen”.
“Meer willen bereiken, durven om een sprong te maken, vallen en dan toch doorgaan,
dit was de boodschap in de act (Russische schommel) waar het grote net van 10 meter lang vliegende acrobaten in de lucht opving, de weg naar succes symboliseerde. Een stuk met acht dansers, tien acrobaten en een violist.
Toen we deze act voor het eerst presenteerden op het gala in Dordrecht, op het einde, na een theatrale balletachtig buiging van alle acteurs, was er volledige stilte. Ik denk dat dit het langste, stille moment was in mijn hele leven. En toen kwam er een storm van applaus en een staande ovatie. Het was een succes”.

[ngg src=”galleries” ids=”73″ display=”basic_slideshow”]

Georgo Hromádko 
En nog eentje die de meesten zich wel kunnen herinneren. Diabolospeler Georgo werd door Katarzyna gespot tijdens een optreden in Circus Royal in Dordrecht. Daar trad hij op omdat zijn ouders daar waren ingehuurd met een poedelact. Zij zette haar zinnen op de artiest, ondanks dat Alberto, haar man nog niets in die jongen zag. Uiteindelijk kreeg ze haar zin en mocht hij bij Althoff in de piste. Op voorwaarde dat hij alle adviezen van Katarzyna aannam om zijn act te veranderen. Het is een bekende verschijning geworden, in zijn Schotse rok, (ik in een rok???) met wilde dansbewegingen. Katarzyna blikt terug: “Voor dat de metamorfose plaatsvond stond Georgo met zijn diabolo op de piste met links en rechts een zijstapje en kijk wat het nu geworden is. Hij won al snel allerlei prijzen op festivals, en trad op in de mooiste shows”.

Michael Betrian
Een voorbeeld dichter bij huis: Michael Betrian, die in de halve finale kwam bij Hollands Got Talent. Een echte fan van Georgio. Katarzyna: “Michael mocht daarna bij ons in de circustent buiten zijn schooltijden optreden. Er kwam een moment dat hij uitgenodigd werd voor het Circusfestival in Wiesbaden, maar eigenlijk was hij daar niet helemaal klaar voor.
Ik zag de act al voor me van een boefje, die zakkenrollend rondloopt, in een retro kostuum met retro muziek uit de top 40 (Giorgio – We No Speak Americano, retro en hip). Na flink repeteren kon ik uit deze getalenteerde jongen de kunstenaar tevoorschijn halen. En het resultaat was dat hij er in Wiesbaden met de eerste prijs vandoor ging. Later mocht hij meedoen bij het jongeren Festival van Monte Carlo. En inmiddels reist hij de hele wereld rond en maakt onlangs deel uit van de productie van Hans Klok”. Katarzyna is er trots op dat Michael zijn creativiteit verder heeft ontwikkeld, naast de act van het straatschoffie heeft hij diverse types op zijn repertoire staan.

Trots op de act met Mongolen
Persoonlijk is Katarzyna het meest trots op de act die indertijd werd gemaakt met een groep Mongoolse acrobaten. Toen zij aankwamen liepen zij in keurige Chinese uniformpjes met kortgeknipte strak gekamde haartjes. Die outfit heeft inderdaad niet alle kansen gehad. Ze werden in de kortste tijd getransformeerd tot vlotte typetjes met een boodschap: “je speelt met je leven”. De act werd een acrobatische dans met tekst, wie herinnert zich niet die spectaculaire act met Perche en Caoutchouc (slangenmeisjes met die grote bloemen). Deze act was een groot succes tijdens het circusfestival in Grenoble.
Het was ook een deel van de productie “The Game” waar het om “het spel” in verschillende aspecten ging. Het was een zeer sterke act met een donker randje maar in dezelfde show waren ook breakdancers en modern-jazz dansers die dansend met basketballen jongleerden. Katarzyna: “Er was ooit één journalist die dit verhaal begrepen en beschreven heeft, het verhaal dat er een boodschap zat achter deze show”.
“Het publiek dat naar een circus toe komt gaat ontspannen achterover zitten en bekijkt de acts zonder nadenken. Meestal zien die niet de diepere boodschap die je mee wilt geven maar toch waren de mensen op een of andere manier door mijn werk geraakt”. Terwijl ze vertelt over die periode in haar leven, bloeit ze helemaal op. Bijna dansend en gebarend vertelt ze haar verhaal en haar ogen stralen. Ze kijkt qua creatief leven met plezier terug op die periode. Tegenwoordig richt ze zich meer op lessen op de balletschool in Rotterdam naast het werk aan haar eigen kledinglijn, waar ze ook weer al haar creativiteit in kwijt kan.

KatEntertainment
Nog steeds werkt Katarzyna met circusproducties met haar eigen bedrijf KatEntertainment, zoals binnenkort bij Kerstcircus Haarlem. Vanwege het gala-seizoen worden circusartiesten vaak zo laat mogelijk ingevlogen, helaas vrij kort voor de show. Het zal niet makkelijk zijn om uit al die acts van artiesten uit verschillende landen zo snel een geheel te maken. Zeker ook omdat de laatste dag dat er nog gerepeteerd moet worden opeens 2 extra shows worden ingepland. Een show is nooit af en zal nooit een dag hetzelfde zijn, er valt altijd wel wat te verbeteren. We zijn benieuwd hoe ze dit gaat vormgeven. Katarzyna: “Het wordt een hele uitdaging om dit binnen een paar dagen te realiseren. “Voor zo’n grote productie heb je eigenlijk veel langer de tijd nodig. De artiesten moeten bereid zijn om mee te werken, daarvan ben je deels afhankelijk”.
Katarzyna licht een tipje van de sluier op. “Ik wil de circusbezoekers een programma voorschotelen, dat terugblikkend op het oude begint, vanwege het 250 jarig jubileum. “We bouwen het zo op dat het met de tijd meeloopt. En dan werken we naar het moderne gedeelte. In de finale zou ik toch graag weer het oude met het moderne willen combineren”.

Kerstcircus Haarlem
“In deze voorstelling door de middel van terugkijken wil ik graag een eerbetoon brengen aan de oudere circusgeneratie en aan alle ouderen die de wereld hebben geschapen waarin we vandaag mogen leven. We mogen hun nooit vergeten”.
“Het wordt met zekerheid een mooie voorstelling met sterke acts en met een vleugje nostalgie. Ik laat me wel inspireren, maar ik ga beslist niet namaken. Uiteindelijk bestaat alles al, en alleen door een combinatie van geselecteerde ingrediënten en door eigen interpretatie kunnen wij iets authentieks en unieks creëren”.
“En toch soms gebeurt, bij een beetje geluk, dat er iets ontstaat, iets helemaal nieuws wat nog nooit bestond”.
“Het mooiste is als ik op mijn manier muziek, dans en acrobatiek kan laten samenvoegen, ik wil er zoveel mogelijk uit kunnen halen”.