26 november 2017

Jan Hoekstra, 10 jaar verknocht aan Renz Berlin

foto’s Joop van der Lei
Een bekende spreekstalmeester en toermanager in Nederland is Jan Hoekstra, met hart en ziel verbonden aan Circus Renz Berlin. Na 10 jaar is er veel veranderd en daarom valt dit werk niet meer te combineren met zijn huidige functie. Eind december zal het stokje worden overgedragen aan zijn opvolger, Niek Oonk ook een ervaren rot in het vak. Circusweb wilde aan deze bijzondere gebeurtenis niet voorbijgaan en vroeg hem hoe bij besmet raakte met het circusvirus. 

Jan Hoekstra blikt terug: “Ik kwam voor het eerst in aanraking met een circus in 1990 toen een voormalige buurvrouw besloot om te gaan trouwen. Dit wilde ze echter alleen als het huwelijk plaatsvond op de rug van een olifant. Toevallig stond circus Renz Berlintoen in de buurt met meerdere olifanten. Ik legde het contact en het huwelijk vond inderdaad plaats op de olifanten. ’s Avonds op het feest kwam ik in contact met de familie Renz en dat klikte direct. Op zich ben ik helemaal niet besmet met het circusvirus want zoveel circussen heb ik niet bezocht in mijn leven. Ik ben eigenlijk alleen betrokken geweest bij circussen van de familie Renz. Vanaf dat moment ben ik eigenlijk altijd bij hen betrokken geweest”.

Voor welke circussen heb je nog meer gewerkt.
“De circussen waarvoor ik werkzaamheden uitvoerde waren allemaal circussen van de fam. Renz of direct daaraan verwant. Natuurlijk gaat het hierbij om Renz Berlin, Renz International, Solero en Barani. Naast het maken van de tournees trad ik natuurlijk op als spreekstalmeester in die circussen, wat ik in het verleden ook nog wel voor Malford heb gedaan.

Uit het bed gebeld
“Natuurlijk kun je een boek schrijven over de gebeurtenissen binnen deze circussen zoals problemen met personeel en de keren dat er weer eens dieren ontsnapten en daarvoor midden in de nacht je bed werd uitgebeld.  Vaak leuke dingen zoals tv opnames, interviews en voorstellingen voor gehandicapten en ouderen met als hoogtepunt enkele jaren geleden een voorstelling voor de Nederlandse Hartstichting, dat ik presenteerde samen met Diewertje Blok. Ook de strijd met de zgn Nederlandse circussen was soms ook wel om te lachen.

Nooit vrij 
“In 2007 nam ik het werk over van de toenmalige tourneemanager. Men was hierover niet tevreden en benaderde mij voor dat werk. Dus ruim 10 jaar heb ik dat voor hen gedaan. Er kwam nogal wat op mij af. Naast mijn normale werk kwam dit erbij. Naast tourneemanager deed ik alles eigenlijk zoals de contacten met de overheid, de PR en de pers. Soms wel 80 uur in de week. Je was nooit vrij”.

Nooit stilgestaan
hoekstra olifantHet werk gaat inderdaad niet van een leien dakje. Met trots kan ik zeggen dat er bij mij nog nooit een circus stil heeft gestaan. In mij beginjaren was het natuurlijk makkelijker om een tournee te maken. Er waren vele plaatsen beschikbaar en meestal was een briefje voldoende voor een speelvergunning. Je kende de mensen van de gemeente en natuurlijk ook andersom.

carlarenzberlin1

Circus Renz, olifant Carla 52 jaar al sinds 1966 bij het circus.
Foto: Sake Elzinga

Tegenwoordig is het allemaal veel ingewikkelder geworden. Meestal is er een part-timer bij de gemeente die die werkzaamheden er even bij doet en absoluut geen kennis heeft van circussen, op een enkele uitzondering na. Nu wil iedereen wat te zeggen hebben over de vergunning zoals bouw-/woningtoezicht, brandweer, politie etc en moeten er veiligheidsplannen, verkeersplannen etc worden ingeleverd. Ook worden de kosten zo hoog dat het voor de circussen haast niet meer op te brengen is.

Het is gewoon een dagtaak geworden en voor mij niet meer te combineren met mijn “normale” werk en privéleven. Het levert een behoorlijke dosis stress op zoals nu met het kerstcircus in Groningen, hetgeen onderhand bekend is.