Studenten op conservatoria oefenen dagelijks heel veel uren in het kader van hun opleiding. Dat gebeurt ook bij circusstudenten en bij muziek en dansstudenten. Het veelvuldige oefenen zou wel eens kunnen leiden tot klachten van overbelasting, helaas verzwijgen veel studenten hun klachten om de kans op opdrachten niet te verpesten, er heerst een taboe.
Donderdag 1 februari promoveerde Vera Baadjou bij de universiteit in Maastricht af op dit onderwerp, gericht op muzikanten. Zij concludeerde dat 67 procent van de conservatoriumstudenten klachten ondervindt die gerelateerd zijn aan het veelvuldig musiceren.
Graag meer aandacht voor gezondheid
Vera Baadjou is Assistent In Opleiding tot medisch Specialist en Klinisch Onderzoeker (AIOSKO). Ze begeleidt sinds enkele jaren patiënten op de zogenaamde ‘kunstenaarspoli’ van de afdeling revalidatiegeneeskunde van Adelante, locatie Maastricht UMC+. Een poli waar kunstenaars, dansers en musici terecht kunnen voor aan hun beroep gerelateerde klachten. Daarnaast is ze zelf een fanatiek amateurmuzikante.
Baadjou vindt het van groot belang dat conservatoria meer aandacht besteden aan de gezondheid van hun studenten. Zelfs 52% van de studenten ervaart beperkingen bij het bespelen van een instrument. Die klachten kunnen de kwaliteit van leven beïnvloeden.
Invloed op opdrachten
De klachten die voorkomen hebben betrekking op zowel botten als spieren en is te merken aan pijn, stijfheid of tintelingen in spieren en gewrichten. Veel muzikanten komen hierdoor in de problemen, want het kan invloed hebben op het krijgen van opdrachten of werk. Er wordt in de bedrijfstak nog te weinig rekening gehouden met het vermijden van klachten, zoals het verkorten van de repetities of het invoeren van meer pauzes. Het is wellicht de taak van de conservatoria om het taboe rond dit onderwerp te doorbreken. Bewustwording alleen al kan een belangrijke stap zijn volgens Baadjou.
Lange oefensessies
Volgens Baadjou is musiceren topsport. Studenten oefenen gemiddeld 4 uur per dag, maar er zijn uitschieters van 8 uur per dag. Studenten, en later professionele muzikanten zitten vaak urenlang in dezelfde houding. En voor studenten aan het begin van hun loopbaan is dit desastreus. Daarm is het van belang om al tijdens de studietijd veel aan preventie te doen, bijvoorbeeld door te letten op de houding. Meer aandacht voor gezondheid op conservatoria wordt positief beoordeeld.
Onderwijs doet er al veel aan
De situatie zoals Baadjou schetst is bij bepaalde conservatoria niet onbekend. Navraag door onze redactie bij Codarts in Rotterdam leert ons dat deze opleiding er veel aan doet om pijnklachten bespreekbaar te maken. Men zet zich hier in voor duurzame inzetbaarheid van de studenten en de aanstaande professionals. Het is overigens wel bekend dat studenten heel lang wachten met het kenbaar maken van klachten. De mentaliteit onder elkaar is die van bikkels.
Bikkelharde profs in wording
Codarts: “Profs in wording zijn bikkelhard, de pijngrens is hoger, pijn hoort erbij. Een zeurende pees of irritant pijntje in de pols wordt al snel verzwegen. Delen met de buitenwereld is een grens overschrijden… want “straks vragen ze je niet voor een opdracht”, aldus een van de woordvoerders die bij de opleiding betrokken is: “Je brengt eerder een auto naar de APK als dat je zelf naar een fysiotherapeut gaat. Dan moeten de klachten wel heel erg zijn”. Overigens zitten er naast allerlei andere professionele begeleiders van de studenten ook fysiotherapeuten in het vaste begeleidingsteam. Bij ACaPa is de reactie: “Wij besteden veel aandacht aan blessurepreventie op verschillende niveaus, onder andere ook samenwerking met fysiotherapeuten”.
PEARL
